Wassenaar – Een columnist heeft een bijzonder positie bij een krant of website. Zijn stukjes zijn vaak kort, meestal grappig (bedoeld), worden subjectief geschreven en soms worden meningen als feiten gepresenteerd. Doel: de lezer prikkelen.
Dat wekt nog weleens verwarring bij de lezer: meent hij het nou echt of is het een grapje? Soms raak je als lezer geërgerd bij het lezen van een column, een enkeling ontsteekt – helaas – in regelrechte, nauwelijks te beheersen woede.
We kunnen concluderen dat bovenstaande reacties een bewijs zijn dat de columnist heeft bereikt wat hij wilde: de lezer prikkelen, plagen, na laten denken of slechts een taboe doorbreken. Dit alles mag en kan dankzij de vrijheid van meningsuiting.
Soms vindt men een columnist te ver gaan en in een zeldzaam geval leidt dat tot bizarre situaties. Denk maar eens aan de op 2 november 2004 vermoordde columnist, Theo van Gogh. Theo van Gogh stond bekend als iemand die heel goed kon ruzie maken. Zelden nam hij een blad voor de mond, niet zelden vertrok Theo als columnist bij een krant of tijdschrift. Reden: ruzie. Wat hij in zijn columns schreef, noemde hij zelf ‘sick jokes’, maar anderen (vaak de mensen die hij beledigde in zijn columns, zoals Leon de Winter ) noemden zijn uitspraken bijvoorbeeld antisemitisch.
Hoe men de stijl van een columnist beoordeelt, is persoonlijk: wat de één grappig vindt, vindt de ander schokkend. Het is een kwestie van (goede) smaak.
Neem bijvoorbeeld de columnist Luuk Koelman . Vlak na de dood van Tim Ribberink schreef hij een column; een brief uit naam van Mariska Orban . (Mariska Orban is hoofdredactrice van het Katholiek Nieuwsblad en houdt er conservatieve opvattingen op na. Deze opvattingen zijn haar goed recht, ook al kwetst zij met die opvattingen mogelijk bepaalde groepen mensen.)
De column van Koelman veroorzaakte veel ophef. Er was sprake van een groot misverstand: er waren lezers die dachten dat de column geen column was, maar daadwerkelijk een brief van Mariska Orban. Vervolgens werd Mariska Orban, naar eigen zeggen, met de dood bedreigd. Luuk Koelman kwam onder vuur te liggen, Metro, het blad waarin de columns van Koelman verschijnen, haalde op verzoek van de familie Ribberink de column van de site.
Hoe ver mag een columnist gaan? Dat is een goede vraag. Wanneer wordt plagen pesten, wanneer wordt het uiten van een mening smaad? Dat is moeilijk te zeggen; veel hangt ook af van interpretatie, een bepaald gevoel voor humor en van goede smaak. Gelukkig hebben we rechters die beoordelen wat smaad is en wat valt onder vrijheid van meningsuiting. Maar weet je, laten we blijven relativeren en vooral om de hofnar blijven lachen (of, als het jouw smaak niet is, de schouders ophalen).
