Wassenaar – China heeft, qua taal, filosofie en geschiedenis, een geheel andere ontwikkeling doorgemaakt dan het Westen. Wie zich verdiept in de Chinese traditie krijgt een beter begrip van het hedendaagse nationalisme dat zich uit in velerlei vormen: de campagne voor Patriottische Opvoeding, de toenemende censuur, de onderdrukking van de Civil Society, de aanvaringen met Japan en het beleid om de Zuid-Chinese Zee om te vormen tot een Chinese binnenzee. De complexe geschiedenis van suprematie van het Rijk van het Midden (tot ongeveer 1800) en de ‘Eeuw van Vernedering’ (1839 – 1949) verklaart het nationalisme voor een deel, maar niet geheel. De wens van de Communistische Partij om vast te houden aan de eenpartijstaat speelt ook een belangrijke rol. Bewust creëert zij de mythe dat zonder de Partij, China niet teruggekeerd zou zijn op het wereldtoneel en dat zonder de Partij de ‘territoriale integriteit’ van het land niet hersteld kan worden.
Waar de grenzen van het ‘voltooide’ China liggen is niet duidelijk. De hereniging met Taiwan wordt gezien als een ‘kernbelang’, maar sinds 2010 worden China’s aanspraken van soevereiniteit op de Zuid-Chinese Zee ook gepresenteerd als een ‘kernbelang’. In (vooralsnog) niet-officiële kringen wordt gesproken over de herovering van alle gebieden die ooit tot het Chinese rijk zouden hebben behoord. Deze koers van denken (en soms ook handelen) zorgt voor structurele spanningen tussen China en de meeste landen in Oost- en Zuidoost Azië. Omdat veel van deze landen een (militaire) samenwerking met de Verenigde Staten erop nahouden, en Washington beducht is voor zijn geopolitieke positie in Oost-Azië, is het risico van een conflict tussen de supermachten van de 21ste eeuw niet denkbeeldig. Een dergelijk conflict is niet onvermijdelijk, maar veel zal afhangen van de binnenlandse ontwikkeling van China, omdat een regime dat zich zorgen maakt over zijn binnenlandse legitimiteit eerder dan een democratisch gekozen regering geneigd is om buitenlandse avonturen aan te gaan. Anderzijds kan niet worden verwacht dat China een op westerse leest geschoeide parlementaire democratie gaat kopiëren – daarvoor zit het gevoel van culturele uitzonderlijkheid te diep. De meest waarschijnlijke ontwikkeling is dat er een ‘derde weg’ gevolgd gaat worden, een die zowel recht doet aan de stem van het volk als aan de oude, verheven traditie.
drs H. Schulte Nordholt studeerde sinologie aan de Universiteit Leiden. Vanaf 1981 hield hij zich voor het Ministerie van Economische zaken bezig met het bevorderen van de economische relaties tussen Nederland en China. In 1985 werd hij aangesteld als eerste directeur van de AMRO-bank in Peking. Vijf jaar later besloot hij zijn eigen bedrijf Hofung te starten. Naast zijn zakelijke carrière is Schulte Nordholt al ruim 20 jaar actief als spreker waarbij zijn eigen ervaring van wonen en werken in China als leidraad dient. Hij schreef vier boeken, waarvan ‘China & de barbaren – het verzet tegen de westerse wereldorde’ het meest recente is.
De avond start om 20.15 uur en eindigt, met onderbreking van een koffiepauze, om 22.00 uur. Na afloop is er gelegenheid om, met een glas wijn, na te praten. De kosten bedragen € 7,50.
Koffie en een glas wijn na afloop zijn bij de prijs inbegrepen. Opgave: Marianne Karman, telefoon 070-5115705 (na 17.00 uur). E-mailadres: mkarman@pkn-wassenaar.nl of via het contactformulier op de website www.pkn-wassenaar.nl.
