Wassenaar – De kwaliteit van het bestuur van gemeente, provincie, land en wat we verder aan bestuurslagen kunnen verzinnen, is voor D66 vanaf de oprichting een topprioriteit geweest. Je kunt zelfs de stelling verdedigen dat die kwaliteit van het bestuur, tegenwoordig spreken we graag van ‘bestuurskracht’, ons hoofdonderwerp is. Datgene dus wat ons, naast beleidsinhoudelijke zaken zoals onderwijs, duurzaamheid, eerlijk sociaaleconomisch beleid en een open blik op de rest van de wereld, in de politieke discussie aan de gang houdt.
Om die reden zijn we als D66-fractie in de Wassenaarse gemeenteraad dan ook nauw betrokken bij de discussie die nu wordt gevoerd over het recent opgeleverde Bestuurskrachtonderzoek (BKO) en de follow-up daarvan. De conclusie van de onderzoekers luidt dat de gemeente op drie van de vier onderzochte rollen (organisatorisch, medeoverheid in de regio, beleidsmaker) onvoldoende bestuurskracht tentoonspreidt. Wat wel goed wordt beoordeeld is de dienstverlening aan de burger. In de discussies verdwijnt dat laatste nog wel eens, maar ik denk dat we best trots mogen zijn op de kwaliteit van de (met name ook digitaal geproduceerde) dienstverlening aan de internationale Wassenaarse inwoners.
Vertrouwen
We mogen vaststellen dat het geringe vertrouwen dat de Wassenaarse inwoners hebben in hun bestuur (20% heeft dat vertrouwen, tegen een landelijk gemiddelde van 29%) meer te maken heeft met datgene wat men alzo hoort en leest over wat er allemaal in de Paauw gebeurt, dan met eigen ervaringen. Wat natuurlijk geen reden mag zijn om er dan maar aan voorbij te gaan, aan dat gebrek aan vertrouwen.
Hoe dat ook zij, terecht krijgen de door BMC gesignaleerde tekortkomingen de meeste aandacht. Zo weten we dat er in de samenwerking tussen gemeenteraad en collegeleden de afgelopen jaren het nodige is misgegaan. Een commissie met vertegenwoordigers van alle raadsfracties en een tweetal wethouders, voorgezeten door waarnemend burgemeester Charlie Aptroot, zal zich over de communicatie tussen Raad en College buigen. Dezelfde commissie zal, naar het zich laat aanzien, ook de andere door BMC aangegeven zwakke punten in onze bestuurskracht onder handen nemen.
Dan gaat het over het probleem dat we nog onvoldoende profijt hebben van de samenwerking met Voorschoten, het gemeenschappelijke ambtenarenkorps WODV. Daar zijn verschillende oorzaken voor aan te voeren, bijvoorbeeld het feit dat de beide gemeenten (uiteraard) op lang niet alle terreinen hetzelfde beleid hebben. Dat ambtenarenapparaat is ontstaan door simpelweg de ambtenaren van Voorschoten en die van Wassenaar bij elkaar te zetten, met (in principe) alle uitvoerende diensten in Wassenaar en de beleidsafdelingen in Voorschoten.
Het geheel wordt aangestuurd door een algemeen bestuur, een dagelijks bestuur en een directie, steeds met vertegenwoordigers van alle twee de gemeenten. Te vrezen valt dat zo’n constructie nooit doelmatig zal kunnen werken. In de raadscommissie Bestuur en Middelen waar het rapport is besproken en in de Raad van 24 januari hebben wij dan ook voorrang bepleit voor dit onderwerp, de aansturing van het ambtenarenapparaat. Kijken of er een manier te vinden is om zonder over te gaan tot fusie, toch de vruchten te plukken van goede samenwerking. Duidelijk is dat deze discussies kunnen leiden tot nadere gedachtevorming over onze relatie met Voorschoten, met andere buurgemeenten, kortom over onze positie als zelfstandige gemeente.
Maar ook aan de andere punten van kritiek moet worden gewerkt, soms in samenhang met de relatie met Voorschoten, soms los daarvan. Zo zullen we onze positie in allerlei gemeenschappelijke regelingen moeten proberen te versterken, denk bijvoorbeeld aan Avalex, de Metropoolregio Rotterdam Den Haag.
Over een onderwerp, dat ook aan de orde komt in het BMC-rapport, maken we ons minder zorgen. Dat is onze financiële positie. Het is waar dat vanuit het provinciebestuur opmerkingen zijn gekomen over de wenselijkheid dat de gemeentebegroting ‘structureel sluit’. Wie in Wassenaar om zich heen kijkt en ziet wat er allemaal aan achterstallig onderhoud wordt aangepakt zal begrijpen dat al dat werk, nodig geworden doordat vorige colleges het hebben laten liggen, geld kost. Het rechttrekken van de kritiek van de provincie (die overigens, in vergelijking met wat andere gemeenten te horen krijgen, zeer mild was) is bij onze D66-wethouder Freddy Blommers in goede handen.
Kortom, in de discussies naar aanleiding van het Bestuurskrachtonderzoek wordt heel wat overhoop gehaald. Wat de D66 fractie betreft, wij zullen er doelgericht en met een ‘open mind’ in gaan, geen enkele optie hoeft wat ons betreft onbesproken te blijven. Want het gaat om de toekomst van ons dorp.
Fred Sanders
