Wassenaar – Tijdens een goed bezocht zondagmiddagconcert op 12 maart speelde de pianist Tobias Borsboom in Florence woonzorgcentrum Adegeest werken van Liszt, Ter Veldhuis en Schubert. Zijn spel was een en al passie en intimiteit. Borsboom gaf een toelichting die de muzikale ideeën van de componisten toegankelijk maakte. Al van het eerste stuk dat hij speelde luisterde het publiek ademloos en geboeid toe.
Franz Liszt:
1. Grande valse di Bravura, s. 214
Deze buitengewoon grillige wals is de eerste van drie Caprice-Valses en laat een overvloed aan technische hoogstandjes zien. Een wals met veel ingrediënten, maar bovenal veel bravoure.
2. Adelaïde (Beethoven), s. 466
Deze bewerking is de derde versie die Liszt maakte van het lied van Beethoven: Het prachtige Adelaïde. In deze finale bewerking volgt Liszt de melodie van het oorspronkelijke lied vrij letterlijk. Voor de laatste strofe echter voegt Liszt een zeer uitgebreide cadens toe, waarin hij het muzikale materiaal van de eerste drie strofes (Larghetto) combineert met dat van de laatste (Allegro molto). De tekst van Adelaïde, een gedicht van Friedrich van Matthisson, gaat kort gezegd over de onbereikbare liefde.
3. Feux follets, s. 139/5
Feux follets is een pianowerk uit de 12 études d’exécution transcendante. Feux follets is Frans voor dwaallichtjes, de bewegende lichtjes die soms boven een moeras te zien zijn.
4. Hongaarse rhapsodie 6, s. 244
De meeste van Liszts Hongaarse rhapsodien bestaan uit de Lassan, een langzaam eerste deel, en de Friska, een snelle dans. In de 6e Hongaarse rhapsodie is dat niet anders, maar alvorens de Lassan ingezet wordt presenteert Liszt eerst een marsachtige opening in de toonsoort Des/cis. De Lassan is vervolgens een langzame quasi geïmproviseerde melodie in bes-klein. De Friska in bes-groot begint klein maar wordt steeds sneller in haar octavenbeweging. Eigenlijk zou dit stuk vanwege de Roemeense oorsprong van de melodie een Roemeense rhapsodie genoemd moeten worden.
P A U Z E
Jacob Ter Veldhuis: Saudade (2012)
Saudade is een Portugees woord waar geen letterlijke vertaling voor is. Het laat zich beschrijven als een onbestemd verlangen naar iets dat er niet is of niet kan bestaan; een bepaald leeg gevoel.
Franz Schubert: Große Fantasie “Wanderer”, D. 760,
Een wanderer is in de romantische literatuur een figuur die rondzwerft op zoek naar een geluk dat er niet is. Het lied Der Wanderer D. 489 van Schubert verhaalt over een wanderer die zich al dwalend afvraagt waar het gelukzalige land is waar het altijd groen, en waar zijn vrienden en geliefden zijn. Het lied besluit met de weinig hoopvolle woorden “daar waar jij niet bent, daar is het geluk.” In de tijd dat Schubert bezig was met zijn onvoltooide zevende symfonie besloot hij terug te keren naar dit lied dat hij vele jaren eerder schreef. Hij ontleende uit dit lied de kiemcel (het ritme lang-kort-kort) waarmee hij de hele Große Fantasie voor piano gestalte gaf. Deze orkestrale fantasie is opgebouwd uit vier aaneensluitende delen, waarvan het tweede deel een vrijwel letterlijk citaat geeft van de beroemde strofe uit het lied Der Wanderer, waarop gevarieerd word. Na een geestig Scherzando besluit Schubert vol levensvreugde.De staande ovatie die Tobias Borsboom aan het slot kreeg was dan ook verdiend. Daarna volgde de rituele hulde door Jan Croon, de voormalige voorzitter van de vrienden van Adegeest die Tobias Borsboom een fles wijn gaf. Als blijk van dank speelde Borsboom Claire de Lune van Debussy. Zo kwam er een einde aan een zeer genietbare middag in Adegeest dat weer recht deed aan het adagium ‘Geef Adegeest vleugels’.
In het gastenboek staan weer vele positieve reacties waaronder: “ Mijn complimenten voor het prachtige concert vandaag. Cadeau!; Wat een topmiddag met Tobias !!!; Wat een heerlijke middag; Wat bijzonder, prachtig en goed; Fantastisch! Laat Tobias gauw terug komen! Tobias ik heb genoten. Tot de volgende keer!; Goed initiatief!”.
Gehoord: 12.03.2017 Adegeest zondagmiddagconcert mmv de pianist Tobias Borsboom. Het volgende zondagmiddagconcert in de reeks ‘Geef Adegeest vleugels’ vindt plaats op 9 april mmv de pianiste Claudette Verhulst. Zij zal werken van Liszt en Brahms spelen.
