Ondanks het feit dat Wassenaar 5 wethouder heeft zijn er al maanden nauwelijks raadsvoorstellen, de werkorganisatie WODV staat op instorten en de wet wordt niet gehandhaafd. Niet alleen op belangrijke dossiers zoals Ivecke en Voorlinden maar ook wanneer het hen zelf aangaat. Het presidium (burgemeester en 3 commissievoorzitters) komt met een voorstel om de 2 wethouders in juli opnieuw een ontheffing van het woonplaatsvereiste te verlenen. Afgezien of dat wel kan is de vraag of wij nog langer veel geld aan wethouders willen uitgeven die toch niets presteren?
Wethouders zijn wettelijk verplicht in de gemeente te wonen waar zij wethouder zijn. Een te benoemen wethouder hoeft niet uit de gemeente zelf te komen, maar zal na benoeming wel daar moeten gaan wonen. De gemeenteraad kan een wethouder voor één jaar ontheffing verlenen. Verlening van de ontheffing van het woonplaatsvereiste is mogelijk vanaf het tweede jaar maar dat is slechts in uitzonderlijke gevallen mogelijk. De ontheffing moet duidelijk gemotiveerd te worden. Daarmee is de wetgever indertijd tegemoet gekomen aan de situatie dat een tussentijdse vacature tegen het einde van de raadsperiode ook tot gevolg zou hebben dat een wethouder van buiten de gemeente moet verhuizen in de wetenschap dat hij bij de eerstkomende raadsverkiezingen niet opnieuw voor benoeming in aanmerking komt of wil komen. De ontheffingen werden eerder soepel verleend bij wethouders in het zakencollege en bij het college erna omdat bij hen de verwachting was dat de wetgeving gewijzigd zou worden.
Als een wethouder zijn huis niet kan verkopen dan is de vraagrijs te hoog, zo simpel is het. Meer smaken van smoezen zijn er naar onze mening niet. De verplichting voor wethouders om zich in hun gemeente vestigen, wordt niet versoepeld. Het steeds weer verlengen van de ontheffingsmogelijkheid is dan ook nog steeds in strijd met de geest van het betreffende wetsartikel. De ontheffingsmogelijkheid mag niet structureel zijn.
De Eerste Kamer heeft zich tegen het kabinet gekeerd en het wetsvoorstel 34.807 EK verworpen. Het kabinet wilde gemeenten de mogelijkheid geven voor vier jaar (de complete zittingsduur van de gemeenteraad) een ontheffing te verlenen van de vestigingsplicht. Veel senatoren vinden het belangrijk dat bestuurders tussen de burgers wonen die zij besturen. D66 Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken ziet dat belang ook, maar wilde de keuze aan gemeenten zelf laten. Die mogelijkheid is nu uitgesloten. Het argument dat gemeenten zich door de verplichting anders gehinderd zouden voelen om de kandidaat van hun keuze te benoemen, is daarmee onderuit gehaald. De verwerping van het wetsvoorstel was een van de laatste daden van de Eerste Kamer in deze samenstelling. Volgende week treden de onlangs nieuwgekozen senatoren aan.