SBNL Natuurfonds heeft sinds 2018 het initiatief genomen om ervoor te zorgen dat verhalen achter Nederlandse bomen bekendheid krijgen. Bomen vertellen ons verhalen, om gedeeld en steeds weer opnieuw verteld te worden. Door de plek waar ze staan, zijn bomen stille getuigen van menselijke emoties en verhalen ‘groot en klein.’
De Boom van het Jaar verkiezing draait om markante bomen met een bijzonder verhaal. Het belang van de boom voor zijn omgeving, de maatschappij en zijn geschiedenis. Dat zijn de elementen die belangrijk zijn voor de beoordeling tijdens de verkiezing.
Wassenaarse inzending
Gemeente Wassenaar doet mee met de verkiezing van de Boom van het Jaar met een zeer bijzondere duineik op de Waalsdorpervlakte (zie foto).
Het verhaal achter de boom: De verborgen Wassenaarse getuige (met dank aan de heer Wim Brinkerink voor zijn inbreng)
Vlak bij de grens met de gemeente Den Haag, ligt de Waalsdorpervlakte met daarop het oorlogsmonument en de Bourdonklok. Het monument is één van de twee nationale oorlogsmonumenten en dat staat er sinds de Tweede Wereldoorlog is afgelopen. Het andere nationale monument is het monument bij het Paleis op de Dam. Het monument op de Waalsdorpervlakte is niet statisch. Zo is in 1959 de Bourdon-klok aan de plek toegevoegd.
Er is een groot contrast tussen beide monumenten en de viering er omheen. Bij het Paleis op de Dam wordt de herdenking gedaan door ministers, koning en geallieerde soldaten uit de Tweede Wereldoorlog en het gehele land. Op de Waalsdorpervlakte is er veelal een imponerende stille mars van een grote groep mensen die naar de Bourdon-klok loopt om die één keer per jaar te luiden. Op de plek van het monument zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog vele verzetsstrijders en anderen – tussen de 250 en 280 – door de Duitsers gefusilleerd. En na de Tweede Wereldoorlog zijn er 7 belangrijke collaborateurs onder wie Anton Mussert geëxecuteerd.
Er is nog één imponerende getuige van die periode. Vlak naast de Bourdonklok staat een zogenaamde duineik. De eik die eigenlijk wel en niet bestaat. Deze eik is van de soort Quercus robur oftewel zomereik. Het gebied Meijendel, waar de Waalsdorpervlakte toe behoort, herbergt qua bomen vrijwel uitsluitend populieren, zomereiken, grove dennen en esdoorns. Verder staan er veel struiken, met name duindoorn en er staan verspreid wat meidoorns al dan niet in boomvorm. Dat komt mede omdat er in het duingebied veel stuivend zand is dat zich vaak in bergjes verplaatst. Bij bomen verdwijnt de stam hierdoor grotendeels of geheel onder het zand. Van de duineik bij de Bourdonklok is vrijwel alleen de kroon nog bovengronds! Wat een symboliek! De drager van de boom (de stam) ligt bijna geheel ondergronds net zoals de verzetsstrijders daar lang onder de grond hebben gelegen. De verzetsstrijders zijn inmiddels elders begraven, maar de boom staat er nog. Van enkele overblijfselen is de identiteit nooit achterhaald.
De eik meet aan de grond meer dan 4 meter. Gebruikelijk is om de meting op borsthoogte, op een hoogte van 1,30 meter te doen, maar dat is hier dus niet mogelijk. Eiken van ongeveer 4 meter omtrek zijn in de regel zo’n 120 à 180 jaar oud. Deze eik is dus met recht een monument en gezien zijn plek en wat hij allemaal heeft gezien tijdens de Tweede Wereldoorlog een zeer speciaal monument.
Meer informatie
Een vakjury kiest uit alle aanmeldingen één boom per provincie. Deze twaalf genomineerden worden op 28 augustus bekend gemaakt via www.deboomvanhetjaar.nl en via het dagblad Trouw. In de periode van 28 augustus tot 14 oktober 12.00 uur kan iedereen stemmen op zijn/haar favoriete boom. Op 15 oktober wordt de winnaar bekend gemaakt.
