Op 24 juni hebben acht organisaties hun handtekening gezet om Groene Cirkel Bijenlandschap op de internationale lijst te krijgen van Verified Conservation Areas (VCA’s). Dat is een gebied waarin gestreefd wordt naar betere biodiversiteit en ecologische kwaliteit. Dit kan elk gebied zijn: een privéterrein, een bedrijventerrein, landbouwareaal of een nationaal park. De ondertekenaars spreken de gezamenlijke ambitie uit om het gebied in de wijde omtrek van Leiden te registreren en beheren als een VCA.
Gezamenlijke inspanning
De ondertekening vond plaats tijdens een online bijeenkomst van Groene Cirkel Bijenlandschap voor alle partners en andere geïnteresseerden. Er waren ruim 100 deelnemers. De ondertekenaars waren de gemeenten Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude, Alphen a/d Rijn, Zoetermeer, coöperatie De Groene Klaver, Staatsbosbeheer en de provincie Zuid-Holland. Zij spannen zich gezamenlijk langjarig in om een samenhangend, kwalitatief goed en duurzaam bijenlandschap te ontwikkelen en te beheren.
Gedeputeerde Berend Potjer van de provincie Zuid-Holland benadrukt het belang van het bijenlandschap: “De bij geeft vleugels aan de biodiversiteit.
Door meer en diverse bloeiende planten voor de bijen vinden meer insecten voedsel. Deze insecten zijn op hun beurt weer voeding voor de vogels en andere kleine dieren, die hierdoor ook weer beter kunnen overleven. Daarnaast: De provincie wil maatschappelijke problemen als klimaatadaptatie, bodemdaling en stikstofproblematiek, integraal bekijken en ziet het Bijenlandschap als een hele mooie manier om dat te doen. Prof. Dr. Koos Biesmeijer, Wetenschappelijk Directeur Naturalis Bodiversity Center voegt daar aan toe: “ We zijn blij met de intentie om het gebied te laten registeren als Verified Conservation Area. Het aantal soorten bijen is in de afgelopen vijf jaar in dit gebied al met 34% toegenomen. Het is daarmee een waardevol gebied voor de biodiversiteit.”
Waardevol gebied
In het VCA-gebied wordt elke drie jaar gemonitord. Er wordt gekeken naar soortenrijkdom, positieve trend per bijensoort en de terugkeer van een aantal karakteristieke bijensoorten. In 2015 is een nulmeting gedaan en in 2018 is de monitoring herhaald. Het aantal soorten bijen bleek in drie jaar tijd al met 34% te zijn toegenomen (van 68 naar 91 soorten). Hieronder zijn al 4 van de gewenste karakteristieke soorten, zoals de klaverdikpoot en veenhommel.
Ook de samenhang van het netwerk van bloemrijke gebieden wordt elke drie jaar gemonitord. Het netwerk wordt opgebouwd uit ‘Bed&Breakfast-gebieden (B&B)’ voor bijen, verbindend landschap (incl. stapstenen) en ‘bijtankstations’. De B&B’s zijn relatief grote gebieden waar bijen zowel kunnen nestelen als voedsel kunnen vinden. Het verbindend landschap zorgt ervoor dat de bijen van het ene B&B naar het andere kunnen vliegen. Bijtankstations zijn kleine, bijenvriendelijke plekken als aanvulling op het netwerk. Uit de monitoring blijkt waar het netwerk nog versterking kan gebruiken. Dit geeft richting aan het ontwikkelen van nieuwe initiatieven.
Concrete acties
De ondertekenaars hebben allen hun eigen projecten om bijvriendelijker te werken. Zo noemde wethouder Ashley North van gemeente Leiden, bij de ondertekening, dat al 160.000 vierkante meter berm ecologisch beheerd wordt; Gemeente Zoetermeer werkt met inwoners aan goede biotopen voor klokjesbijen. Agrarisch collectief De Groene Klaver heeft 50 boeren bereid gevonden om overhoeken en akkerranden bijvriendelijk in te zaaien en te beheren – en daarnaast wordt al 100 ha grasland kruidenrijk gemaakt. Staatsbosbeheer is trots dat de weidebij, als nieuwe soort in de regio, het zich ontwikkelende Bentwoud gevonden heeft.
Inspiratiebron voor nieuwe bijenlandschappen
De provincie Zuid-Holland heeft de ambitie om de meest bijvriendelijke provincie van Nederland te worden. Daarom wil de provincie het huidige bijenlandschap optimaliseren en uitbreiden en ook andere regio’s stimuleren om bijenlandschappen op te zetten. Iedereen kan hieraan bijdragen met zijn berm, oever, park, bedrijventerrein, landbouwperceel, recreatie-/natuurgebied en tuin. Alle schakels samen vormen straks één groot netwerk, zodat bestuivers van het ene gebied met voldoende stuifmeel, nectar en nestelplekjes naar het andere kunnen vliegen.
In het VCA-gebied ontstaat er een goed beeld van wat er nodig is voor het ontwikkelen en behouden van een goed bijenlandschap in een gebied. Het VCA-gebied is daarmee een inspiratiebron en voorbeeld voor alle andere bijenlandschappen die nu en in de toekomst in Zuid-Holland worden aangelegd.
Over Groene Cirkel Bijenlandschap
Boeren, burgers, overheden, wetenschap, bedrijfsleven, beheerders van gebieden en maatschappelijke organisaties, allemaal werken zij samen binnen de Groene Cirkel Bijenlandschap om een netwerk van bloemrijke bermen, erven, tuinen, parken, bedrijventerreinen, en recreatie- en natuurgebieden te creëren. Al die grote en kleine stukjes grond vormen schakels die ervoor zorgen dat de bijen de beschikking hebben over een groter leefgebied en minder kwetsbaar worden. En zo zorgen we ook voor een mooi, kleurrijk landschap.
