Zou Ronald Zoutendijk het belang van de gemeente Wassenaar op het oog gehad hebben toen hij zijn eigen fractie begon? Met tien fracties was de Wassenaarse gemeenteraad al te verdeeld dan wenselijk is voor goed bestuur.
Met de fractiediscipline heeft een eenmansfractie geen probleem, maar wel met het bestuderen van alle raadsvoorstellen. Het volgen van één van de drie raadscommissies is al een uitdaging. In kleine fracties zijn de raadsleden ondanks hulp van commissieleden voortdurend overbelast. Omdat alle zes (!) de oppositiepartijen, slechts één(!) zetel hebben missen we in de raad een sterke oppositiepartij.
Niet alleen de oppositie is verdeeld. Ook de coalitie bestaat uit vier partijen, met de fractie Mulder als vijfde, op het reservebankje. Elke fractie wil -begrijpelijkerwijs- een wethouder in het college. Omdat er meer coalitiepartijen dan wethoudersposten zijn, heeft de coalitie gekozen voor deeltijdwethouders. Deze oplossing spaart weliswaar de gemeentekas, maar schaadt het bestuur.
Wethouders en de burgemeester nemen als college, dat wil zeggen gezamenlijk, besluiten. Iedere wethouder moet dus ook de stukken van zijn collega’s bestuderen. Een deeltijdwedhouder is net zo veel uren bezig met lezen van deze stukken als een wethouder met een volledig dienstverband. Maar een deeltijder houdt relatief minder tijd over voor de eigen portefeuille. Daarom is een college met vijf partimers minder efficiënt dan een college dat bestaat uit fulltime wethouders.
In de tweede plaats is het wethouderschap een belastende baan, die zich moeilijk leent voor deeltijd werken. Er valt altijd nog een extra stuk te lezen of een vergadering te bezoeken. Deeltijdwethouder betekent in de praktijk vaak een lager uurloon. Welke bestuurder, die ook een volledig wethouderschap kan krijgen, zou dit willen? Heeft de coalitie door voor deeltijdwedhouders te kiezen ook de beste bestuurders in huis gehaald?
Zo’n college met veel zwakke wethouders kan overigens verrassend stabiel zijn. Want welke coalitiepartij durft iets te zeggen van een falende wethouder als de eigen bestuurder ook zwak is?
Wat te doen? Volgens mij schuilen achter de 11 partijen slechts drie verschillende stromingen. Er is een conservatief blok, een progresssief blok en een lokaal blok.
Het zou in ons aller belang zijn wanneer partijen binnen deze blokken gingen samenwerken.
Mark Knevel