Op 1 november 2005 riep Kofi Annan, toenmalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties, de bevrijdingsdatum van Auschwitz, 27 januari 1945, uit tot een dag van herdenking: The Holocaust Memorial Day. Wereldwijd worden de slachtoffers herdacht van de Holocaust en van andere genocides. Auschwitz is uitgegroeid tot universeel symbool voor de massavernietiging van onschuldige burgers.
Ook in Wassenaar werd deze herdenking gehouden in aanwezigheid van een 25-tal genodigden. Dit in verband met de coronamaatregelen. Geïnteresseerden konden de bijeenkomst in de aula bij de joodse begraafplaats wel via een live stream verbinding volgen. Burgemeester de Lange refereerde in zijn openingswoord aan de 99 Wassenaarse slachtoffers van de Holocaust en de ‘Stolpersteine’, die in hun nagedachtenis werden en worden geplaatst bij hun laatste woonadressen.
Het verhaal van Robert Kaim
Indrukwekkend was het verhaal over de Joodse jongen Robert Kaim (1921-1944). Hij was met zijn moeder en oma, na het overlijden van zijn vader, vanuit Duitsland naar het ‘veilige’ Nederland verhuisd. Zijn twee oudere broers waren naar een kostschool in Engeland gestuurd. Zij overleefden de oorlog. Middelbare scholier Robert niet. Hij dook onder in Stolwijk en naderhand in Driebergen. Zijn moeder en oma pleegden zelfmoord, nadat zij bericht hadden ontvangen, dat ze gedeporteerd zouden worden.
Robert sloot zich daarop aan bij het verzet en werd opgepakt. Hij werd gedeporteerd naar Westerbork en Auschwitz en werd uiteindelijk op 31 december 1944 in Danzig omgebracht. Zijn schoolvriend Fred Hisschemöller (99) vertelde hierover via een video opname.
Hierna werd een concertino van de joodse componist Weinberg ten gehore gebracht door Marcel Sutedja en Natasja Douma en lazen leerlingen van de Rijnlands Lyceum gedichten voor.
‘De Holocaust is met niets te vergelijken’
Tot slot sprak Bert Dreese namens de joodse gemeenschap. “Het blijft moeilijk te bevatten als je er zelf niet bij bent geweest”, aldus Dreese. “Zelfs als je eigen moeder in acht kampen heeft gezeten. Eén ding is wel duidelijk. De vergelijking van de Holocaust met de coronapandemie is een valse vergelijking. De Holocaust is met niets te vergelijken.”
Bij het Joods monument werd het Kaddisj, het gebed voor de zielenrust van de overledenen, uitgesproken (zie video hieronder). Vervolgens werden kransen gelegd namens het gemeente bestuur, het Rijnlands Lyceum en The American School of the Hague.
{youtube}/rOvrvamM_Bo{/youtube}
