Jaarlijks verdrinken er in Nederland niet rond de 100 mensen, zoals de standaard rapportages van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) aangeven, maar tussen de 250 en 300. Dat blijkt uit aanvullende analyses van de CBS-data. Reddingsbrigade Nederland is geschrokken van de cijfers, stelde een factsheet op en neemt het initiatief om met relevante organisaties het gesprek aan te gaan. Met als speerpunten: meer veiligheid, verbetering van de zelfredzaamheid en bewustwording.
Het verschil wordt veroorzaakt doordat in de jaarlijkse rapportages verdrinkingen door zelfdodingen en vervoersongevallen niet zijn meegeteld. Hierbij gaat het om respectievelijk 42% en 16% van het totale aantal verdrinkingen. Zogeheten accidentele verdrinkingen (bijvoorbeeld baders en zwemmers die omkomen) zijn goed voor 38%. Het totale aantal ligt verder hoger omdat in de standaard jaarrapportages verdrinkingen van niet-inwoners niet worden meegeteld.
Onderzoek
Deze conclusies staan in het artikel Fatal Drowning Statistics from the Netherlands – an example of an aggregated demographic profile, gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift BMC Public Health. De auteurs daarvan zijn Joost Bierens, verbonden aan de Research Group Emergency and Disaster Medicine van de Vrije Universiteit Brussel, en Jan Hoogenboezem, statistisch specialist bij het CBS.
Hun onderzoek toont verder aan: dat verdrinken vaker voorkomt onder mannen dan onder vrouwen, dat niet-westerse minderheden een groter risico lopen om te verdrinken dan andere bevolkingsgroepen en dat verdrinken opvallend vaak voorkomt onder ouderen. Reddingsbrigade Nederland stelde in afstemming met beide auteurs een factsheet op: Verdrinkingen in Nederland: het beeld bijgesteld. Hierin wordt uitgelegd waarom het totale aantal verdrinkingen een factor 2,5 tot 3 hoger ligt dan zoals tot op heden gerapporteerd en wat er bekend is over risicogroepen en trends in het verdrinken.
Actie en kansen
Koen Breedveld, directeur Reddingsbrigade Nederland, roept op tot actie: ,,Iedere verdrinking is er een te veel. We wisten wel dat het aantal verdrinkingen in werkelijkheid hoger lag dan wat jaarlijks wordt gerapporteerd, maar dat het om een verdrievoudiging zou gaan, konden wij ook niet bevroeden. Ons doel is de veiligheid in, op en langs het water te vergroten.
Wij gaan met organisaties als Stichting 113 Zelfmoordpreventie, Veilig Verkeer Nederland en ouderenbonden in gesprek om te zien hoe we kunnen zorgen dat er minder mensen verdrinken. Kansen liggen er nog volop. Het gaat er nu om burgers meer bewust te maken van risico’s en handreikingen te bieden voor wat ze kunnen doen als ze te water raken.”