Een storm in overdrachtelijke zin bedoel ik, want ik ben geen meteoroloog maar rond deze tijd van het jaar komt de begroting voor 2025 en de vooruitblik van daaropvolgende jaren er weer aan. En dat is koren op de molen van een aantal raadsleden dat heel eenzijdig kijkt naar de liquiditeit van de gemeente. Deze raadslieden zien het liefste een dikgevulde spaarpot en willen daarvoor de lasten van de inwoners nog verder laten stijgen. Zij willen eigenlijk nergens in investeren. Zij vergeten zelfs te kijken naar noodzakelijke investeringen in maatschappelijke voorzieningen zoals een bibliotheek, een theater, een zwembad of een sporthal om maar wat te noemen. In de komende raadsvergadering over de begroting zal dat wel weer voor veel gespeelde boosheid en verontwaardiging gaan zorgen.
Ik heb het vaker gezegd: het is wat anders als je boodschappen doet in de supermarkt en alles opdrinkt of opeet of je geeft geld uit aan de aanschaf van een woning. In dat laatste geval daalt je liquiditeit maar behoud je de waarde van de investering, in financiële termen activa genoemd. Maar daar houdt de vergelijking tussen een huishouding en een gemeente wel een beetje op. Ik ga erop door in grote lijnen omdat alle details noemen het een lastig verhaal maakt.
In een gemeente breng je bepaalde lasten direct in mindering van de inkomsten (het vegen van de straat is zo een post vergelijkbaar met de fles cola die je opdrinkt, dat geld ben je kwijt). In het andere geval activeer je de investering. Tegenover de daling van de liquiditeit staat de waarde van het bezit. Op dat bezit schrijf je af. Die afschrijving gaat in een potje dat je de vervangingsreserve noemt. De dekking van die afschrijving komt niet uit een potje maar gaan ten laste van de begroting. Met andere woorden; als je investeert dan zullen de jaarlijkse lasten iets gaan stijgen. En zie daar, daar komt het eerste stormpje aan…
Eenmalige uitgaven mogen uit een reserve of een voorziening betaald worden, maar als er onvoldoende geld is dan zul je moeten gaan lenen. Tenzij je nog 30 jaar wil wachten om een noodzakelijke investering te doen. Maar waarom zou je dan degenen laten betalen voor iets waarvan ze nog geen gebruik kunnen maken en ondertussen het risico lopen op achterstallig onderhoud?
Kortom, je kunt beter investeren dan sparen. Dit is in de kern de hele discussie die eraan zit te komen. Een storm in een glas water die hoogstwaarschijnlijk door de oppositiepartijen gaat worden opgeblazen tot een tsunami in de gemeenteraad.
Ben Paulides, fractievoorzitter Democratische Liberalen Wassenaar (DLW),
