Gemeenten hebben de mogelijkheid om in beperkte mate belastingen te heffen of voor geleverde diensten een vergoeding te vragen. Het meeste geld ontvangen gemeenten echter uit het Gemeentefonds. Onderzoek laat zien dat 80% van de gemeenten voor 2026 een tekort voorzien in hun begroting. Dit is het effect van de korting vanaf 2026 van drie miljard euro op het Gemeentefonds. Het jaar 2026 wordt dan ook het ‘ravijnjaar’ genoemd.
De algemene uitkering in het Gemeentefonds wordt vanaf 2024 jaarlijks geïndexeerd op basis van de ontwikkeling van het bruto binnenlands product. Hiervoor krijgen gemeenten incidenteel grotendeels compensatie voor de overgang naar de nieuwe bbp-systematiek. Maar niet voor 2025. De financiële consequentie van het besluit van het huidige demissionaire kabinet is dat er in 2025 eenmalig € 675 miljoen minder in het Gemeentefonds zit.
Of het nog niet genoeg is, bedacht het toenmalige kabinet een opschalingskorting. Sinds 2015 worden gemeenten geconfronteerd met een korting op het Gemeentefonds, die oploopt tot € 975 miljoen in 2025. Deze opschalingskorting is opgelegd omdat gemeenten door gedwongen opschaling kosten zouden besparen. Nu was het beoogde efficiencyvoordeel al dubieus, maar dat verviel helemaal toen de beleidswijziging ‘opschalen van alle gemeenten naar 100.000+ gemeenten’ van tafel is gegaan. Vanaf 2026 wordt de oploop van de opschalingskorting definitief geschrapt. Daarbij kunnen dankzij een nieuwe maatregel gemeenten vanaf 2024 onder voorwaarden de algemene reserve inzetten voor het dekken van structurele lasten. Voor het ravijnjaar biedt dit voor Wassenaar enig soelaas.
Al met al komen er ook op Wassenaar lastige keuzes af om de gevolgen van alle bezuinigingen op te lossen. Vanaf 2025 zullen in iedere geval nieuwe, pijnlijke bezuinigingen moeten worden gerealiseerd. DLW zal alle bezuinigingsvoorstellen van het college uiteraard kritisch beoordelen. Naast het sluitend krijgen van de begroting zullen we ook kijken welke investeringen noodzakelijk zijn om belangrijke voorzieningen voor Wassenaar in stand te houden en waar mogelijk te verbeteren.
Ben Paulides, fractievoorzitter Democratische Liberalen Wassenaar (DLW),
