Het Katwijks Museum heeft weer een nieuwe aanwinst. Het gaat om een waar kleinood van 19 bij 25,5 cm, uitgevoerd in olieverf op doek en getiteld ‘Katwijkse vrouw op een bleekveldje’. Het is van de hand van Thamine Tadema-Groeneveld en zo klein als het is, het is een genot ernaar te kijken.
Haar blauwe jak weerspiegelt de gaten in het wolkendek. Ze neemt de wolken bij de hand. Alles draait om haar en om haar blauw.
Thamine Tadama-Groeneveld wordt geboren in Utrecht op 15 oktober 1871. Ze volgt haar schildersopleiding bij Carel Lodewijk Dake en Willem van Konijnenburg. In het begin van haar loopbaan schildert ze vooral bloemstillevens. Later schildert ze zee- en strandgezichten en portretten van vissersvrouwen in de impressionistische stijl van de Egmondse school. De Amerikaan George Hitchcock verzamelt in Egmond een bont gezelschap van kunstenaars om zich heen waar Thamine Tadama een tijdlang deel van uitmaakt.
Vooral pension de Bult in Egmond aan den Hoef wordt het trefpunt van de Egmondse kunstenaarskolonie tussen 1884 en 1905. In 1895 trouwt ze met de kunstenaar Fokko Tadama. Ze wonen ondermeer in Aalburg, Egmond en Katwijk en krijgen twee kinderen. In 1909 verlaat Fokko haar en vertrekt naar Seattle in de VS. Thamine Tadama heeft op diverse plaatsen in Nederland gewerkt: Heelsum, Bloemendaal, Veenendaal, tussen 1907 en 1916 woont ze in Katwijk, waar dit doekje waarschijnlijk en plein air is gemaakt. Ze heeft geëxposeerd in Amsterdam, Arnhem en Den Haag. Op 3 april 1938 overlijdt Thamine Tadama-Groeneveld op 66-jarige leeftijd in Zandvoort.
De vrouw in het blauw staat centraal, letterlijk en figuurlijk beheerst zij het beeld. Duinzand en helmgras zijn functioneel als achtergrond voor haar muts, het blauwe jak en het wasgoed op de bleek. De schilderes ziet hoe de vrouw bezig is, dorp en duinen lijken meer bijzaak. Het jak weerspiegelt een stukje van de hemelboog. Het hemelsblauw, het wit van muts en wasgoed imponeren. De contouren van muts, gezicht en jak zijn nadrukkelijk aanwezig.
Met de losse, impressionistische stijl van de schilderes ontgaat ons niets van de achtergrond. Het duin in diverse gestreepte groen- en grijstinten spreekt voor zichzelf. Het dorp als een verzameling naast elkaar gestapelde daken – vaag zijn in het dorp de Nieuwe Kerk en de Vuurbaak zichtbaar – illustreert in gedempte kleuren waar de vrouw vandaan komt. Vanuit een laag standpunt kijken we naar haar, waardoor ze de achtergrond van het dorp nadrukkelijk domineert. Hoe klein dit werkje ook is, je ziet duidelijk hoe de vrouw in een vloeiende beweging een laken uitspreidt naast het andere wasgoed dat zo helder wit afsteekt tegen de begroeiing en het duinzand.
Het is de vrouw met het zongebruinde gezicht, de vrouw in het blauw waar het Tadama om gaat. Vanaf haar helder witte muts via een strook van oplichtend blauw op haar schouders naar de donkerder variaties blauw op haar rok, afstekend tegen de zwarte onderrok, komen we uit bij de witte klompen. Het beeld is compleet van muts tot klomp. Deze Katwijkse vrouw bepaalt in sprekend blauw het beeld.
Het schilderij heeft al een Katwijks leven achter de rug: in 2017 was het van 14 maart tot 17 juni te zien in het Katwijks Museum op de tentoonstelling ‘Buurtjes en Straatjes’, na de veiling bij Drouot kwam het in juni 2023 in de collectie van Willem Zuyderduyn. Het Katwijks Museum heeft dit kleinood kunnen kopen uit de nalatenschap van Willem Zuyderduyn en daarmee een kleine parel toegevoegd aan haar bezit. Het is nu te zien in de hal van het Katwijks Museum.
Tekst: Ton Hetebrij
