Eerder hebben we de kunstenaars: Erik Rumpff, Frits Veenland en Lili Berger belicht. Nu focussen we op Birke Hesse, Marian Meerbeek, Stéphanie Knage en Vivienne Lopes de Leão Laguna.
Birke Hesse
Birken Hesse heeft als ritueel o.a. gekozen voor spiegels. Spiegels zijn altijd onderdeel geweest van rituelen, ceremonies en betovering. Ook horen ze bij allerlei dagelijkse rituelen en zijn symbool van zelfreflectie.
Het wonder van Udenhout
In één van haar spiegel creaties zijn figuurtjes rondom de spiegel aangebracht. De figuurtjes rond de spiegel zijn ontstaan uit reststukjes bij het rond afsnijden van tegelstrips ten behoeve van de restauratie van een kapel ingang in Udenhout.
Alles komt goed
Alledaagse rituelen, zoals gewoontes, eigen gemaakte regels en familietradities geven structuur. Ze uiten zich soms in spreuken, die als mantra’s helpen, het ritueel een plek in het verloop van de dag te geven.
Plaats delict
Handelingen laten sporen achter, maar kloppen de conclusies die men trekt? Was het wel een ritueel? Religieus of anderszins? Vielen er slachtoffers of laat een samenkomst van toevalligheden er alles anders uitzien dan het zich in werkelijkheid heeft afgespeeld? Leiden onze eigen verwachtingen en gewoontes leiden ons om de tuin?
Marian Meerbeek
Marian Meerbeek heeft 3 onderwerpen.
Ex Voto
Marian: “Bij rituelen denk ik aan gebeurtenissen en tradities zoals ex voto’s: objecten die een wens uitbeelden of symboliseren. Deze objecten werden gebruikt als bezwering tegen onheil of om geluk of genezing af te dwingen. Ik heb mijn eigen morfologische ex voto’s gemaakt over mijn mankementen.
Januskop
Een ander ritueel is carnaval. Traditioneel verkleden mensen zich in een kostuum om tijdelijk in de huid van iets of iemand anders te kunnen kruipen. Vaak wordt er ook een masker gedragen om feest te vieren en zich uit te leven zonder herkenbaar te zijn. Mijn Januskop beelden komen hieruit voort en staan voor de dubbele moraal die sommigen hanteren, ook in het dagelijkse leven.
Bedelarmand
Nog een persoonlijk ritueel stamt uit de kindertijd en is vooral herkenbaar voor vrouwen die opgroeien in de jaren ’60: de bedelarmand. Vandaar de grote armband die ik voor deze expo gemaakt heb. Aan een bedelarmband hangen zilveren bedeltjes van dieren of symbolische voorwerpen. Daarom heb ik in deze bedels bladzilver verwerkt.
Bij speciale gelegenheden, zoals verjaardagen, werd er steeds een nieuw bedeltje aan de armband gehangen. Het idee van een bedelarmband was dat als familie of kennissen de armband wilden bekijken, ze dan een nieuw bedeltje cadeau moesten geven.
Het woord ‘bedeltje’ komt dan ook van het begrip bedelen. En dan is er een armband waar het andersom werkt. Hier komen geen nieuwe bedels bij, maar gaan daar bedels weg als er gegadigden voor zijn
Stephanie Knagen
Stephanie:” Marc groet ’s morgens de dingen. De titel van een gedicht van de Vlaming Paul van Ostaijen, dat in 1925 werd gepubliceerd in het tijdschrift De Driehoek, eerste jaargang nummer 1, en in zijn Nagelaten Gedichten in bundel verscheen.
De dichter was zeer gevoelig voor grafische vorm en ook van dit gedicht bestaat een door hem op ruitjespapier getekend uniek exemplaar.
Voor mij is dit gedicht één groot ritueel, door een kind uitgesproken speelsheid van een kind. Lichtvoetigheid en verlangen zijn de hoofdtonen, nergens is plaats voor bitterheid en ironie.
Waarom ik voor deze ronde vormen heb gekozen? Het ontwaken van het kind, heeft met tijd te maken. De klok is rond, de tijd gaat door, want begroet hij de dingen bij een eerste daglicht? Hoe lang duurt die wereld die alleen van hem is?
Marc: ‘Dag ventje met de fiets op de vaas met de bloem. Ploem, ploem. Dag stoel naast de tafel. Dag brood op de tafel. Dag visserke-vis met de pijp. Dag visserke-vis met de pet en pijp van het visserke-vis goeiendag. Daa-ag vis, dag lieve vis, dag klein visselijn mijn.’
Vivienne Lopes de Leão Laguna
Vivienne: “Ik heb rituelen gekozen waarbij mensen een fysieke interactie aangaan met een voorwerp om hun wensen kracht bij te zetten. Als kunstenaar gebruik ik ook tastbare materie om een idee en gevoel te verbeelden en betekenis te geven.
Selfmade Sjamaan
Ga erin staan! Bekijk jezelf door het masker. Kunnen we, op zoek naar authenticiteit, ons werkelijk verdiepen in de rituelen van een andere cultuur en de oorsprong en betekenis begrijpen? Of blijft het bij escapisme en imiteren we alleen de buitenkant van gebruiken om ons saaie leven kleurrijker te maken?
De Oertoeters van Doem en Voorspoed
In verschillende religies wordt het door de handen laten glijden van kralen, kettingen zoals de rozenkrans, gebruikt bij het bidden en biedt zodoende een tastbare houvast. In dit object kan de ketting ratelend rondgetrokken worden. De ene hoorn in en de andere hoon uit, waardoor er een soort gebedsmolen ontstaat. Onderaan hangt de wijzer, een bot, een hart en een veer. Telkens worden er 3 ballen met symbolen aangewezen die samen steeds iets anders duiden, maar de Ziener ontbreekt die de betekenis ontsluiert. Die moeten we dan toch in onszelf vinden
De Plengofferschaal
In vele culturen, ook in het verleden, wordt het Plengoffer gebruikt om te gedenken of eer te betuigen aan een god of een voorouder. Soms wordt er een voorspellende betekenis toegekend aan de vorm waarin de vloeistof uitstroomt. In deze Pleng-offerschaal (een gerestaureerde archeologische vondst?) laat het plengen steeds sporen na van de inkt die in de poreuze biscuit bodem trekt. Verschillen onze toekomsten of vallen ze samen?
Galerie in de Molen, Molenplein 10a Wassenaar.
Geopend vrijdag t/m zondag van 14.00 – 17.00 uur tot en met 25 mei 2025
