Met dit schrijven maak ik formeel bezwaar tegen het besluit van het college van burgemeester en wethouders van Wassenaar om de brandweercollectie – het Gemeentelijk Brandweermuseum, ook wel de collectie-Van der Mark – permanent te verwijderen uit Huize De Paauw zonder uitzicht op een nieuwe locatie in Wassenaar, en deze in zijn geheel over te dragen aan Korpora in Apeldoorn.
Tegelijkertijd is dit bezwaar bedoeld als open brief aan de inwoners van Wassenaar en als signaal aan de lokale en regionale pers: dit besluit betreft ons allemaal. Dit is geen kleine ambtelijke herschikking van ruimtes, dit is het uit handen geven van meer dan een eeuw levend erfgoed.
Een onomkeerbaar verlies
Het gemeentelijk brandweermuseum is niet alleen het oudste in zijn soort in Nederland, het vertegenwoordigt een unieke, historisch zorgvuldig opgebouwde en cultuurhistorisch waardevolle collectie die diep verbonden is met Wassenaar. Dat deze collectie, inclusief archief en museale context, zonder voorafgaand openbaar debat wordt overgebracht naar Apeldoorn – onder het mom van ‘tijdelijkheid’ – is een bestuurlijke misstap van formaat.
De term ‘voorlopig’ is, zoals helaas vaker het geval is bij bestuurlijke taal, een eufemisme voor ‘nooit meer’. De Wassenaarse bevolking gelooft dat niet (gezien de vele reacties op facebook) – en terecht.
Van museumruimte naar toiletgroep?
Dat de voormalige museumruimtes in Huize De Paauw worden ingeruild voor een toiletgroep, horeca-opslag en ‘nog nader te bepalen opslag’, getuigt niet alleen van bestuurlijke kortzichtigheid, maar ook van een pijnlijk gebrek aan waardering voor de vrijwilligers, verzamelaars en inwoners die deze collectie decennialang hebben gekoesterd.
Het besluit voelt voor velen als een trap na. Vrijwilligers, oud-brandweerlieden, families en kinderen die jarenlang kennismaakten met de geschiedenis van brandbestrijding en hulpverlening in ons dorp: hun werk, hun herinneringen, hun bijdrage wordt in één klap weggevaagd.
Alternatief: De Schulpwei als historisch museum
Er is wél een oplossing. De oude sporthal De Schulpwei staat op het punt opnieuw te worden verhuurd. Dit gebouw biedt bij uitstek de mogelijkheid om – met behoud van de bestaande structuur – een permanent brandweermuseum of zelfs een breder opgezet Historisch Museum Wassenaar in te richten. Een voorziening die onze gemeente, in tegenstelling tot veel omliggende plaatsen, nog steeds niet heeft.
Met de juiste exploitatiepartner – in samenwerking met de brandweercollectie, vrijwilligers en historische verenigingen – kan De Schulpwei een nieuwe maatschappelijke bestemming krijgen die eer doet aan het verleden én toekomstgericht is. Het draagt bij aan educatie, erfgoedbehoud en toerisme. Dat is van publieke waarde én van economische waarde.
Het college stelt dat de exploitatie van De Schulpwei ten goede moet komen aan ‘sport en bewegen’. Maar wat als we de maatschappelijke waarde van bewegen door de tijd, door de geschiedenis, ook eens zouden meetellen?
Mijn verzoek aan het college
Ik verzoek het college dan ook om:
- Het besluit tot overdracht van de brandweercollectie aan Korpora op te schorten.
- De selectieprocedure rond De Schulpwei tijdelijk te bevriezen.
- Met betrokken inwoners, vrijwilligers en deskundigen in gesprek te gaan over een structurele oplossing voor behoud en presentatie van de collectie binnen Wassenaar.
- Actief werk te maken van de totstandkoming van een permanent Historisch Museum Wassenaar, waarin ook de brandweercollectie een prominente plek krijgt.
Slot
Een gemeenschap die haar geschiedenis verliest, verliest zichzelf. Deze collectie verdient méér dan een kelder in Apeldoorn. Ze verdient een huis in Wassenaar.
Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald.
Hoogachtend,
Peter L.Th. Knijnenburg
