Speciaal ter gelegenheid van zijn solotentoonstelling Mindstudy gaat Mark Manders op zaterdag 1 november bij Voorlinden in gesprek met filosoof Johan Braeckman over de valkuilen in ons denken. Voor zijn catalogus bij de tentoonstelling liet hij zich interviewen door psychiater Dirk De Wachter en reisde kunstenaar Maria Barnas naar zijn atelier. De catalogus is nu verkrijgbaar, de tentoonstelling is tot en met 18 januari 2026 te zien.
Kunstenaar Mark Manders is geïnteresseerd in de kracht en de kwetsbaarheid van de mens. Samen met vooraanstaand Vlaams filosoof Johan Braeckman gaat hij op zaterdag 1 november, naar aanleiding van zijn solotentoonstelling Mindstudy, bij Voorlinden in gesprek over de valkuilen van ons denken. Braeckman was eerder hoogleraar wijsbegeerte aan de Universiteit Gent en Socrates hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam en heeft meerdere boeken op zijn naam.
Zowel de kunstenaar als de filosoof onderzoeken hoe wij onze werkelijkheid vormgeven en begrijpen – de één via de verbeeldingskracht van kunst, de ander geredeneerd vanuit het kritisch denken. Tickets voor deze Artist Talk kosten 12,50 (exclusief museumentree) en zijn verkrijgbaar via tickets.voorlinden.nl. Na afloop zal Mark Manders ook zijn nieuwe catalogus signeren.
Johan Braeckman: ‘We houden ons voor dat we uitverkozen zijn, dat er hogere machten over ons waken, dat het universum voor ons geschapen is, dat we met rituelen de natuurwetten kunnen beïnvloeden, dat we verder leven na de dood, dat we beter onze job doen dan onze collega’s, dat op elke pot een deksel past. Dat alles is zeer twijfelachtig, maar het voelt goed om erin te geloven. […] Een opvatting hoeft niet waar te zijn om nut te hebben. Maar het feit dat ze nuttig is, maakt haar natuurlijk niet waarachtig.’
Gesprek met de psychiater
Nadat Dirk De Wachter voor zijn vrouw een bijzonder cadeau zocht en daarom een werk van Mark Manders kocht, ontstond een bijzondere band tussen de twee – gevoed vanuit een interesse in kunst vanuit de psychiater en een interesse in psychotherapie vanuit de kunstenaar. Voor zijn catalogus vroeg Manders aan De Wachter hem te interviewen. Het werd een bijzonder gesprek over tijd, betekenis en verlies.
‘Nu begrijp ik mijn moeder beter’, vertelt hij in de catalogus bij Mindstudy aan De Wachter. ‘Waarom ze moeilijke periodes had, wat een maatschappelijk opgelegde gedwongen zwijgen met haar deed. Maar ook dat er nu nog veel wordt verzwegen en veel vormen van verlies zijn die nog altijd geen plek krijgen.’
Dirk De Wachter tegen Mark Manders: ‘Veel van uw werk is schijnbaar gemaakt van afbreekbare materialen als natte klei en hout, maar is eigenlijk zeer duurzaam; als er een atoombom valt, blijft uw beschilderd brons bestaan. En dat is geen toeval.’
Het atelier van de kunstenaar
De catalogus bij Mindstudy bevat beelden van alle zalen en kunstwerken en start met een artistiek statement van Mark Manders bij de tentoonstelling. Daarin schrijft hij dat hij kunstenaar, psychiater of schrijver wilde worden, en uiteindelijk besloot om ‘met voorwerpen te gaan schrijven, in plaats van met woorden’.
Schrijver, dichter en beeldend kunstenaar Maria Barnas reisde naar zijn atelier in Ronse en weergeeft in de catalogus een glimp van zijn denkproces bij het maken van zijn beelden, maar ook hoe ze getroffen wordt als Manders haar een beeld zonder armen laat zien. ‘Ik heb haar eerder gezien, in mijn herinnering is ze een ontwricht boegbeeld – van een schip dat nergens te bekennen is. Ik heb de indruk dat ik val, als ik naar haar kijk.’
Maria Barnas bij Mark Manders: ‘Ik zeg niet dat ik me vaak voel alsof ik geen armen heb. Niets in te brengen tegen de wereld, behalve woorden. In een wereld waarin oorlogen woeden en Europa het ene land wel, maar het andere niet belangrijk genoeg vindt om te hulp te schieten, zijn mijn armen ver te zoeken.’
Over Mindstudy
In zijn solotentoonstelling Mindstudy nodigt Mark Manders de bezoeker uit hem te volgen door de verschillende ruimten van zijn denken. Met meer dan tachtig sculpturen, schilderijen en installaties creëert hij een parcours door zijn denkwereld, waarbij je bevroren gedachten, stilgelegde momenten én de kunstgeschiedenis passeert. Er is geen chronologische ordening: een vroeg werk lijkt recent, een ander oogt als een archeologisch object.
Wanneer je goed kijkt, ontdek je subtiele verbanden en echo’s tussen de werken, die op elkaar inhaken en naar elkaar verwijzen. De kunstenaar zorgde ook dat je als bezoeker een kunstwerkje mee naar huis kan nemen: hij ontwierp plaktatoeages, dobbelstenen, een tas, luciferdoosje en puzzel met elementen die allemaal terugkomen in de tentoonstelling. Deze vind je – net als de catalogus – in de museumshop en op shop.voorlinden.nl.
