Hij staat er wat verweesd bij en lijkt een beetje een vreemde eend in de bijt: een hardstenen grenspaal midden in de berm. Alleen als je er dichtbij staat kan je vaag de naam van Voorschoten nog lezen. Dat is vreemd, omdat het hier om Wassenaars grondgebied gaat.
Toch staat de paal historisch gezien vrijwel op de juist plek. Eeuwenlang stond hier een paal die de grens markeerde tussen Wassenaar en Voorschoten. Uit de archieven is bekend dat op voorspraak van de schout van Voorschoten in 1620 in overleg met zijn Wassenaarse collega besloten is om de grens tussen beide gemeenten aan de rand van de Ommedijkse polder bij de Rijksstraatweg met een houten paal aan te geven. Er werd een ‘paal gesteld’ zoals dat toen heette. In die tijd liep de gemeentegrens van Voorschoten langs de Rijn voorbij de Haagse Schouw met een smalle strook tot aan Valkenburg door. Ook daar staat nog een grenspaal tussen beide gemeenten.
In 1801 besloten beide gemeentebesturen om de houten paal te vervangen door een hardstenen exemplaar met daarop de naam van beide gemeenten. Iedere gemeente betaalde de helft van de kosten. Nu is alleen vaag de naam van Voorschoten nog leesbaar.
In verband met de aanleg van de Rijnlandroute is de grenspaal in 2017 verwijderd om hem zonder verdere schade nu weer op de juiste plek terug te kunnen plaatsen.
Daarmee wordt de herinnering fysiek levend gehouden dat tot 1966, toen het Voorschotense grondgebied langs de Rijndijk toebedeeld werd aan de gemeente Leiden, hier de noordelijke gemeentegrens tussen Voorschoten en Wassenaar liep. Vanwege die cultuurhistorische waarde heeft de grenspaal de status van gemeentelijk monument.
“De terugplaatsing van deze historische grenspaal symboliseert het behoud van onze gezamenlijke geschiedenis en erfgoed. Deze paal herinnert ons aan de eeuwenoude grens tussen Voorschoten en Wassenaar. Het is een eer om dit gemeentelijke monument weer op zijn oorspronkelijke plek te mogen verwelkomen. Ik hoop dat deze grenspaal nog vele jaren kan blijven staan, zegt wethouder Cultureel Erfgoed, Ronald Zoutendijk.”
