Mediterrane sferen in hartje Wassenaar

Wassenaar – Eén keer per maand waan ik me even in de Méditerranée. In de Van Hogendorpstraat staan stalletjes met verse producten, veldbloemen, gerecyclede plantenmanden en geurende kruiden. Een troubadour met accordeon luistert de sfeer op met Franse chansons. Zo ook vandaag. Met een mand vol verse hapjes en een lekkere fles wijn loop ik nog even langs de kraam van Carolien Makovitz, een van de organisatoren en bedenkers van deze Wassenaarse Puur Natuurmarkt, voor een fles biologische olijfolie uit Ligurië.

Creatieve organisator
Carolien is geen onbekende in Wassenaar, al komt ze oorspronkelijk uit Rotterdam. “In Den Haag werkte ik als biologie-docente bij een kinderboerderij, met het doel stadskinderen dichterbij de natuur te brengen. Deze kinderen zijn erg vervreemd van de natuur, ze hebben nog nooit een egel of een vos gezien. Een keer per maand gaf ik rondleidingen in het bezoekerscentrum in Meijendel. De groene omgeving sprak me zo aan dat ik – nu zo´n 28 jaar geleden – in Wassenaar ben komen wonen”, vertelt Carolien. In die periode kreeg ze ook belangstelling voor keramiek.“Een van mijn collega’s was keramiste, dat boeide me enorm en liet me niet meer los. Ik ben naast mijn werk de vijfjarige avondopleiding bij de Keramiekschool in Gouda gaan volgen. Daarna heb ik een tijdje bij de Porseleyne Fles in Delft gewerkt, gaf ik keramiekles, zat ik in het bestuur van Kunstgroep Wassenaar en organiseerde ik exposities en kunstmarkten. Op de Oostdorperweg heb ik zes jaar lang mijn eigen galerie – Kleikunst – gehad”, vervolgt deze energieke dame.

Het roer om
Zes is een magisch getal voor Carolien.“Als ik er op terugkijk, heb ik vrijwel alles zes jaar gedaan. Ik doe de dingen zolang ik ze leuk vind, alleen dan voel ik de passie om te creëren.” En al heeft Carolien nog steeds haar atelier, inmiddels heeft ze het roer drastisch omgegooid. Een paar jaar geleden kochten zij en haar man een stuk grond met een olijfboomgaard aan de Bloemenrivièra in Italië.“Ik had daardoor helaas geen tijd meer om de galerie te blijven runnen, want de bouw in Italië kostte heel veel tijd, maar het was wel weer een ontzettend leuk project. Ik pendelde regelmatig heen en weer tussen Wassenaar en Imperia.” Twee plekken die allebei heel erg als haar thuis voelen. “Hier in Wassenaar hebben we onze vrienden en een heerlijk huis, vlakbij de duinen. Ik kom graag op het Laarzenpad in duingebied Berkheide, een bijzonder mooi stukje Wassenaar met vergezichten en heel veel rust.” En in Italië; daar geniet Carolien van het klimaat, de warmte van de Italianen, hun temperament en levensstijl. Dat hun grond ook nog een geheimen schat verborg, daar kwamen ze pas later achter. Zij wisten nauwelijks wat de olijfbomen hun konden bieden. Totdat hun Italiaanse buren hen erop attendeerden:“Weten jullie wel dat jullie op geel goud zitten?”

Geel goud
Ligurië staat niet alleen bekend om zijn grillige kustlijn met prachtige stranden en elegante bloemrijke plaatsjes, maar ook om de taggiasca-olijf, waarvan kwalitatief hoogwaardige extra vergine olijfolie en heerlijke tapenades worden gemaakt. Een verfijnd paars/groen olijfje met een fluweelachtige smaak, volgens fijnproevers de lekkerste olijf ter wereld. En zo ontstond bij Carolien het idee om olijfolie te gaan produceren.“We hebben enorm veel geleerd van onze tuinman Piero die ons met raad en daad bijstaat. Als de olijven bijna rijp zijn, gaan we ze oogsten. We hangen grote netten onder de bomen, met een hogedrukhark verwijderen we de olijven en halen handmatig de takjes eraf. Eén boom levert circa 25 kilo olijven, wat goed is voor 5 liter olie. Binnen 48 uur brengen we de olijven naar de frantoio (olijfperserij) in Poggi. Daar worden ze schoongemaakt met water en zout en tot pulp gemalen. Om vervolgens de pulp van de olie te scheiden. Dat productieproces duurt maar twee uur”, vertelt ze enthousiast en bevlogen. Vlak na de oogst is het in de hele regio feest. In Oneglia – het oude havengedeelte van Imperia – vindt dan een van de grootste olijffestivals van Italië plaats, waar meer dan 250 olijfolieproducenten met hun oliën en mediterrane delicatessen staan en Italiaanse families urenlang aan lange tafels genieten en een kakofonie aan geluiden produceren.

Puur natuur
Met haar voorraad biologische olijfolie keert ze daarna weer terug naar Nederland. Omdat ze daarvoor een afzetmarkt wilde creëren, ontstond het idee een biologisch markt te organiseren. Samen met vriendin Nicole van Utenhoven – die in Wassenaar bekend staat om haar overheerlijke zelfgemaakte taarten – is ze op onderzoek uitgegaan. “We hebben ons plan aan een aantal mensen voorgelegd en iedereen was meteen enthousiast. We zijn allerlei biologische en pure markten gaan bezoeken om op ideeën te komen en om contacten te leggen met producenten van ambachtelijke producten. Er zijn zoveel mensen met mooie, bijzondere en eerlijke initiatieven. En dit soort markten spreekt heel veel mensen aan. Ook Tiny van der Feltz, die toen voorzitster van de Winkeliersvereniging was en nu centrummanager is, was ervan overtuigd dat het een mooie aanwinst voor Wassenaar zou zijn. Zij heeft ons geholpen met de opzet, de vergunningen e.d. De winkeliersvereniging is onze sponsor.“

Fairtrade
Wassenaar is begin dit jaar uitgeroepen tot fairtrade gemeente. Een eervolle titel die aangeeft dat er binnen Wassenaar winkels, horeca, bedrijven en organisaties zijn die met fairtrade producten werken. Daar past het concept van de Puur Natuurmarkt helemaal in. Dit jaar is deze markt elke eerste zaterdag van de maand van 10.00 tot 16.00 uur, van mei tot en met oktober.“Vorig jaar was de markt alleen ’s ochtends. Maar Wassenaar komt in de middag pas tot leven. We verkopen dan veel meer dan in de ochtend. We hebben nu twintig kramen, in maximaal zes kramen staan plaatselijke ondernemers. Bakker Kaptein heeft speciaal voor de markt een nieuw speltbrood geïntroduceerd, de Boeketterie staat er met mooie veldboeketten, Me Guste met hun olijfolie en Go Pure met vers fruit. De kraampjes van buitenstaanders zijn heel divers. Het paté-atelier biedt overheerlijke biologische grove patés, er is een kraam met Iberico hammen, en verder staan er kraampjes met op vier-soorten-hout gebraden kippen, Engelse pies, chutney’s, schapenwol en keramiek. Soms valt er een af en komt er weer iets nieuws bij. In september krijgen we ook een kraam met bio-friet.”

Wintertijd
“Zijn er nog winterse plannen?”, vraag ik Carolien.“We hebben het idee om in november en december twee Kerstmarkten te organiseren. Nee, geen traditionele markt, maar een alternatieve markt die past in ons concept ‘puur natuur’. Denk aan zelfgemaakte punches, gepofte kastanjes, paddenstoelen en andere producten die de wintertijd zo gezellig en lekker maken. Maar vergis je niet wat er allemaal bij de organisatie komt kijken. Nicole en ik werken sinds begin van dit seizoen samen met Mariet Bekooy – onze marktmeester – een nuchtere, leuke vrouw die van aanpakken weet. Met z’n drieën vormen we een fijn team en de onderlinge sfeer op de markt met de andere standhouders is uitzonderlijk gemoedelijk”, zegt Carolien lachend.

Carolien is bijna door haar voorraad olijfolie heen. Tijd om weer naar Italië te gaan en zich weer even onder te dompelen in ‘la dolce vita’. A.s. zaterdag 7 september staat ze nog op de Puur Natuurmarkt met haar olijfolie, verse pesto – die Conny, vriendin en vaste partner op de markt, maakt –, theedoeken met olijvenprint en mooie keramiek schaaltjes van de hand van Carolien. ”Dat zou ik het mooist vinden; dat ik mijn passie voor keramiek en olijfolie kan samenbrengen. Ambachtelijke producten die elkaar aanvullen.” Deze creatieve, innemende duizendpoot zal altijd weer op zoek gaan naar nieuwe dingen die haar inspireren en uitdagen. Met zulke initiatiefrijke mensen mag Wassenaar zich gelukkig prijzen. Wij gaan zeker nog meer van haar horen.

© Manon van Schaik