Wassenaar – Vijftien jaar geleden werd dit muziekstuk voor het laatst uitgevoerd door Wassenaar Vocaliter; tijd voor herhaling. Evenals de overbekende Mattheus-passion gaat het over lijden en sterven van Jezus Christus. Een van de verschillen is dat de ‘Johannes’ duidelijk korter duurt; binnen drie uren staat de luisteraar weer buiten.
Een ander verschil is dat in de ‘Johannes’ de tegenstellingen in emoties en overtuigingen zeer krachtig tot uiting komen, hetgeen tot heftige wendingen in de zeer beeldende muziek leidt. Het libretto berust op het evangelie van Johannes dat vaak letterlijk overgenomen is. Uitgebeeld is de maximale tegenstelling tussen de tegenstanders van Jezus en anderzijds zijn volgelingen. De tegenstanders zijn gesteld op hun gemak – géén onrust! – en op hun relatieve macht. Relatief, want de echte bazen in hun land zijn de Romeinen en die wil men te vriend houden. In de bestrijding passen zij alle, aan machtsbelusten zo bekende, listen en lagen, ook de ergste, toe. Jezus noemt men een rebel, een misdadiger, zoals dat zo vaak heet in de mond van machthebbers. Maar… wie is Jezus? Zoon van God? Koning van de joden? Men begrijpt er niets van. Zijn volgelingen weten het evenmin maar voelen dat Hij de Eeuwige gestalte geeft en zij bemerken dat hij zachtmoedig en barmhartig is. En dàt is hun genoeg.
De twee partijen vechten niet. De tegenstanders willen strijd, maar de volgelingen niet. Er komt iets dat tegenwoordig een politiek proces genoemd zou worden. Passend vertoont de muziek enerzijds het bestuur van de tempel en andere notabelen, de populisten en ramptoeristen op straat, de Romeinse landvoogd die eerst twijfelt maar vervolgens voor zijn carrière kiest. Zij willen Jezus weg hebben. Daar tegenover staan de volgelingen van Jezus. Door het grofste onrecht zijn zij diep bedroefd en vol medelijden. Jezus blijft zich zelf in de ondervragingen en hij onderwijst zijn goede nieuws tot het einde toe.
De Johannes-passion is, net als de andere grote oratoria door deze componist, een muzikaal prentenboek met vele taferelen, die in dit geval snel wisselen. Het orkest wisselt vaak van toon; de vijf solozangers beelden uiteenlopende personen en situaties uit. Zo is er de tenor die onder meer als evangelist de verhaallijn uitdrukt en een bas die de stem van Jezus weergeeft. Het koor wisselt voortdurend van rol; het moet vaak de aanvallende partij uitbeelden, maar kan anderzijds het nu en dan voor Jezus opnemen in hemels klinkende koralen en andere liederen.
Concert vrijdag 11 april 2014 aanvang 20:00 uur in de Dorpskerk, Plein 3, Wassenaar.
Toegang € 22,50. Kaarten bij de leden van het koor of bij boekhandel De Kler, Langstraat 148 en via www.wassenaarvocaliter.nl
