Vanaf half 2023 rijdt het verkeer door de Corbulotunnel. Voordat het zover is, moet de provincie Zuid-Holland als tunnelbeheerder de veiligheid aantonen. Bas van Herpen, gedelegeerd tunnelbeheerder bij de provincie, vertelt hoe daar aan gewerkt wordt.
De provincie Zuid-Holland heeft genoeg ervaring met het beheer van infrastructurele kunstwerken, zoals beweegbare bruggen met bediening op afstand. Maar een object als de Corbulotunnel, dat is andere koek. De hoeveelheid tunneltechnische installaties, plus de bijbehorende computersystemen en processen maken het tot iets nieuws.
Iets nieuws? Er zijn toch wel meer tunnels in de provincie?
“Dat klopt. Maar voor tunnels geldt: wie eigenaar is van de weg, is ook eigenaar en beheerder van de tunnel. Daarom is Rotterdam beheerder van de Maastunnel. En Rijkswaterstaat van veel andere tunnels in Zuid-Holland, omdat die onderdeel zijn van een rijksweg. De Corbulotunnel is in Zuid-Holland de eerste grote tunnel in een provinciale weg, met de provincie als beheerder.”
Wat is de hoofdtaak van een tunnelbeheerder?
“Ervoor zorgen dat de tunnel aantoonbaar veilig is. Dat betekent dat je vóór de bouw de juiste eisen stelt en wensen formuleert. Tijdens en na de bouw houd je in de gaten dat alles conform die eisen en wensen gerealiseerd wordt. Als de tunnel in gebruik genomen wordt, zorg je 24/7 voor de bediening en de veiligheid.”
Wat is daar voor nodig?
“We kijken naar de techniek, de organisatie en de processen en procedures. Daarbij stellen we onder andere het Veiligheidsbeheerplan op, kijken we waar de voorzieningen moeten komen en hoe we de beheerorganisatie moeten inrichten. Bij dat laatste hebben we gekozen voor een samenwerking met Rijkswaterstaat. Zij hebben veel ervaring, maar ook de faciliteiten. Daarom zal de Corbulotunnel bediend worden vanuit de bestaande verkeerscentrale in Rhoon. Daarmee besparen we als provincie kosten én halen we expertise in huis. Als de tunnel vanaf medio 2023 in gebruik is, zullen we er met het juiste onderhoud voor zorgen dat alle systemen goed blijven functioneren. En zorgvuldige procedures zorgen ervoor dat er snel wordt ingegrepen als zich een incident of calamiteit voordoet. Maar ook de zelfredzaamheid van automobilisten gaan we regelen.”
De zelfredzaamheid van automobilisten?
Stel dat er een ongeval is in een tunnelbuis. Dan moeten alle noodinstallaties goed werken, en de hulpdiensten moeten komen. Maar de automobilisten willen zich ook in veiligheid kunnen brengen. Dat kan via dwarsverbindingen: je opent een vluchtdeur en vlucht naar de andere tunnelbuis. Daar moeten op dat moment natuurlijk geen auto’s meer rijden. Door de samenhang tussen techniek, organisatie en processen en procedures worden deuren vanuit de dwarsverbindingen pas ontgrendeld als die andere buis is leeg gereden.”
Hoe zorg je ervoor dat alle betrokkenen straks doen wat ze moeten doen?
“Met de OTO: Opleiden, Trainen, Oefenen. Naar verwachting nemen ongeveer 150 medewerkers van Rijkswaterstaat en de provincie daaraan deel. Denk aan weginspecteurs, verkeersleiders en ook aan degenen die verantwoordelijk zijn voor schadeclaims. Iedereen volgt een training die aansluit op zijn rol. De één doet mee aan een oefening in de tunnel, de ander heeft genoeg aan alleen een rondleiding. We houden ook een oefening met de hulpdiensten. Zij zijn er al sinds 2012 bij betrokken, zodat alles ook aan hun wensen voldoet en zij straks precies weten hoe alles werkt.”
Liggen jullie op schema?
“Ja. Normaal kom je als beheerder pas zo’n 2 jaar voor de openstelling in beeld. Wij doen al mee sinds 2012. De onafhankelijke beveiligingsbeambte ook. Zo sluit je de kans uit op verrassingen op het allerlaatste moment. Ik heb er alle vertrouwen in dat wij de gemeente Leiden, het bevoegd gezag, op tijd kunnen aantonen dat de Corbulotunnel veilig is.”