In opdracht van de Rekenkamercommissie voerde het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) tussen april en oktober onderzoek uit naar de onderwijshuisvesting in vier Zuid-Hollandse gemeenten, waaronder Wassenaar.
De onderwijshuisvesting in Wassenaar, Voorschoten, Oegstgeest en Leidschendam-Voorburg is voor nu op orde. Maar de schoolgebouwen moeten in de toekomst aanzienlijk verbeterd worden. En daarbij houden de gemeenten onvoldoende rekening met stijgende bouwkosten. Dit blijkt uit onderzoek in opdracht van de Rekenkamercommissie voor de vier gemeenteraden.
In opdracht van de Rekenkamercommissie voerde het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) tussen april en oktober onderzoek uit naar de onderwijshuisvesting in de vier Zuid-Hollandse gemeenten. Er werd hierbij speciaal gekeken naar de kosten voor verduurzaming, omdat er wettelijke afspraken zijn over CO2-reductie in 2030 en het afkoppelen van aardgas in uiterlijk 2050. Ook deed het EIB onderzoek naar de luchtkwaliteit in de lokalen, vanwege de rol die ventilatie speelt in de bestrijding van het coronavirus.
Meer inzicht
De resultaten van het onderzoek zijn in november aan de gemeenteraden aangeboden. De Rekenkamer stelt daarin dat de gemeenten en schoolbesturen de afgelopen jaren meer inzicht hebben gekregen in de staat van de gebouwen en de opgave tot 2035. Schoolbesturen kunnen daardoor sneller acties ondernemen.
Ook het algemene beeld van de samenwerking is overwegend positief. Elke gemeente maakt Integrale Huisvestingsplannen en dat werpt zijn vruchten af. De schoolgebouwen voldoen aan de functionele eisen voor het geven van onderwijs en zijn in een redelijke bouwtechnische staat. De gebouwen voldoen daarentegen in de meeste gevallen niet aan het programma van eisen ‘Frisse Scholen’, zo waarschuwt de Rekenkamer. Ook liggen er nog grote uitdagingen op het gebied van CO2-reductie.
Stijgende bouwkosten
De Rekenkamer stelt aan de hand van de onderzoeksresultaten dat er een behoorlijke investeringsopgave ligt voor de schoolgebouwen in de vier gemeenten. Niet alleen vanwege vernieuwing van onderwijsvastgoed maar ook vanwege binnenklimaat-problematiek en ambities op het gebied van CO2-reductie en het aardgasvrij maken van gebouwen. Volgens de Rekenkamer anticiperen de gemeenten hierbij onvoldoende op stijgende bouwkosten en aanvullende kosten voor tijdelijke huisvesting en verhuizing.
De Rekenkamer adviseert de vier gemeenteraden om in de begrotingen voor het onderwijsvastgoed meer rekening te houden met stijgende bouwkosten en het inzicht te vergroten in energielabels en het binnenklimaat van schoolgebouwen. Ook moeten de gemeenten volgens de Rekenkamer de lange termijn-opgave (2030-2050) voor duurzaamheid beter in beeld krijgen en de kennisdeling tussen de schoolbesturen meer ondersteunen.
BENG-normen
De colleges van de vier gemeenten stellen in reactie op het onderzoek dat er in de Integrale Huisvestingsplannen al rekening wordt gehouden met stijgende bouwkosten. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de lange termijn-opgave voor duurzaamheid door de BENG-normen in ogenschouw te nemen.
De colleges stellen dat de bedragen in de programmabegroting zijn gebaseerd op vormen van flexibeler manieren van bouwen. Vervolgonderzoek richt zich op het realiseren van dergelijke bouw in samenwerking met de scholen tegen een scherpe prijs. Er breekt volgens de colleges nu een tijd aan waarin de schoolgebouwen toekomstbestendig worden gemaakt conform het integraal huisvestingsplan. Hierin worden de adviezen van de Rekenkamer meegenomen.
Het onderzoek naar de onderwijshuisvesting in de gemeenten Wassenaar, Voorschoten, Oegstgeest en Leidschendam-Voorburg is het eerste van meerdere onderzoeken naar de kapitaalgoederen in de gemeenten en onderdeel van het Onderzoeksplan 2021-2022. Hiermee onderzoekt de Rekenkamercommissie of en hoe de gemeenten bepaalde doelen bereiken en adviseert hierover de gemeenteraden.
Bron: Instituut Voor Vastgoed & Duurzaamheid
