De Samenwerkende Topklinische Ziekenhuizen (STZ) hebben een nieuwe topklinische erkenning aan HMC gegeven. Het gaat om de topklinische zorg van de hoofd-hals-oncologie in het HMC Kankercentrum. Vooral innovatie, zoals de invoering van een snelpoli, heeft een belangrijke rol gespeeld in deze waardering.
De specialisten bij hoofd-hals oncologie behandelen tumoren in het hoofdhals gebied, zowel kanker als goedaardige tumoren. In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 3.000 patiënten een dergelijke aandoening. In het HMC Kankercentrum worden bijna 200 patiënten per jaar behandeld. Alle patiënten in de regio met (een verdenking op) een hoofdhals tumor worden verwezen naar HMC voor diagnostiek en behandeling.
Snelpoli
Innovatie is een belangrijke reden geweest voor de STZ-erkenning. Een voorbeeld is de snelpoli, waarin verschillende afdelingen nauw samenwerken waardoor de behandeling sneller kan worden gestart. “Door de invoering van de snelpoli is de diagnostiek, therapie en controle nu veel beter op elkaar afgestemd dan in de oude situatie,” vertelt Robert-Jan Sedee, KNO arts en hoofdhals chirurg. Ook de verschillende medisch specialisten werken intensiever samen. Denk hierbij aan de KNO-arts, Mond-, Kaak en Aangezichtschirurg (MKA, kaakchirurg), de verpleegkundig specialist, oncologie verpleegkundige, radiotherapeut, medisch-oncoloog en plastisch chirurg. Robert-Jan: “Hoofdhals tumoren zijn snel delende tumoren, dus het is belangrijk om snel te beginnen met de behandeling als de diagnose is gesteld.”
Radiotherapeut Jaap Zindler vult aan: “Voorheen kon de voorbereiding voor de behandeling pas worden gestart als alle uitslagen binnen waren. Nu worden al tijdens het eerste bezoek van een patiënt die een grote operatie en of radiotherapie moet ondergaan, alle betrokken hoofd-hals specialisten bijeen gevraagd om mee te denken. De patiënt kan soms twee weken na de diagnose al beginnen met de behandeling. Dat was in de oude situatie ondenkbaar.”
Scans in bestralingsmasker
Naast dat er sneller gestart kan worden met de behandeling, wordt een deel van de diagnostische scans tegenwoordig direct in het bestralingsmasker gemaakt. Dit scheelt dubbele onderzoeken. Jaap legt uit: “Vroeger maakten we eerst een MRI en PET/CT voor het stellen van de diagnose en daarna deden we diezelfde scans nog een keer in het bestralingsmasker. Met deze innovatie wordt minder capaciteit verbruikt van de afdeling radiologie en besparen we kosten. Uiteindelijk hopen we dat de snellere doorstroomtijden op de snelpoli ook leiden tot betere genezingskansen”.
Onderzoek is belangrijk om de zorg te innoveren, vertelt kaakchirurg en hoofdhals chirurg Thomas Klein Nulent: “Onze patiënten hebben unieke hoogcomplexe zorg nodig. Als topklinisch ziekenhuis doen wij daarom ook veel onderzoek. Dat leidt tot innovaties en dat zien we terug in de kwaliteit van zorg aan patiënten.” Daarnaast zijn er ook technische innovaties. Jaap: “We zetten in op de modernste behandelopties zodat we voor de patiënt zorg op maat kunnen bieden. We investeren daar sterk in. Wij willen in de toekomst bijvoorbeeld graag MRI gestuurde radiotherapie uitvoeren om nog gerichter te bestralen en het aantal bestralingen per patiënt te verminderen. Hierdoor wordt de behandeling minder belastend voor de patiënt.”
Verpleegkundig team is spin in het web
De hoofdhals oncologie heeft een verpleegkundig team dat bestaat uit een verpleegkundig specialist, twee oncologie verpleegkundigen en een verpleegkundige. Zij zijn het belangrijkste aanspreekpunt voor de patiënten. Angela Goossens, verpleegkundig specialist KNO, werkt al 35 jaar bij HMC, waarvan 25 jaar voor de hoofd hals oncologie en heeft de hoofd-hals oncologie vanaf de start zien groeien: “We zijn ongelooflijk trots op deze erkenning. Onze patiënten zien in HMC veel specialisten. De korte lijnen tussen de verschillende betrokken disciplines zijn dan belangrijk. Wij zijn daarbij een spin in het web om snel en efficiënt te overleggen.”
De verpleegkundigen werken samen in een paramedisch team voor de hoofd hals oncologie. Het team bestaat uit zeer betrokken paramedici, logopedist, fysiotherapeut, diëtiste en een mondhygiëniste. Angela: “Het voordeel hiervan is dat we snel kunnen schakelen en patiënten zo goed mogelijk door de behandeling laten lopen. Wij zijn vanaf het begin van de behandeling bij de patiënt betrokken.” Jaap: “Zonder het verpleegkundig team zouden de vakgroepen langs elkaar heen werken. Zij zijn de sterke schouders onder dit succes.”
Echo-geleid opereren van tongkanker
Het team opereert drie dagen per week op HMC Antoniushove. Tijdens een operatieve ingreep is er een intensieve samenwerking tussen de verschillende disciplines: bij grote chirurgische ingrepen met reconstructie werken KNO, MKA en plastische chirurgie als één ingespeeld team samen.” Thomas: “Ook op chirurgisch vlak wordt er geïnnoveerd: HMC doet mee aan een grote landelijke studie, de ‘TRUST’ studie, waarin wordt onderzocht of tongkanker beter kan worden weggesneden met behulp van een echo apparaat. Tijdens de operatie houdt de chirurg een speciale kleine ‘probe’ vast, waarmee de tumor goed in beeld kan worden gebracht. Hiermee kun je direct meten, zo is de verwachting, of je ruim genoeg om de tumor heen snijdt.”
Erkenning
De STZ-erkenning zorgt voor een trots gevoel. Jaap: “Door deze erkenning kunnen we deze specialistische zorg op hoog niveau blijven bieden aan patiënten in de regio Den Haag en daarbuiten. We laten aan onze patiënten zien dat we met onze zorg tot de top van Nederland behoren.”
Thomas: “Deze erkenning past in een ziekenhuis van Den Haag als derde stad van Nederland. Het is een resultaat van 25 jaar bouwen aan een centrum met elkaar in de regio. We zijn wat dat betreft een voorloper van de ambities die vanuit het Integraal Zorgakkoord worden verwacht. In het Integraal Zorgakkoord wordt onder meer ingezet op samenwerking. Bij dit specialisme gebeurt dit al lang. Zo wordt intensief samengewerkt met het LUMC: er is wekelijks een gezamenlijk multidisciplinair overleg waarin alle patiënten van beide ziekenhuizen worden besproken. Daarnaast wordt er samengewerkt met het UMCG, UMCU, Erasmus MC en het HollandPTC op het gebied van wetenschappelijk onderzoek.
Het team heeft ook zeker nog ideeën om de zorg in de toekomst te verbeteren. Angela: “Bijvoorbeeld door patiënten nog meer te laten participeren. We kunnen van de ervaringen van patiënten nog veel leren. Dat kunnen voor patiënten kleine dingen zijn, maar voor ons erg waardevol om de zorg nog verder te verbeteren.”
