Kunstmuseum Den Haag biedt dit voorjaar ruimte aan nieuwe vergezichten. In New New Babylon: Visions for Another Tomorrow delen toonaangevende en opkomende beeldend kunstenaars, ontwerpers, collectieven en activisten hun perspectieven vanuit de hele wereld. Waar komen we vandaan, waar zijn we en waar willen we naartoe?
Startpunt is het visionaire project New Babylon (1956-1974) van Constant Nieuwenhuys, een sleutelwerk in de collectie Kunstmuseum Den Haag. Hierin gaf de kunstenaar vorm aan een samenleving voor ultieme creativiteit en vrijheid om te spelen. De bezoeker wordt in deze prikkelende tentoonstelling langs tientallen monumentale werken gevoerd die de kracht, schoonheid en noodzaak van radicale verbeelding tonen. De tentoonstelling presenteert werk van 25 (inter)nationale makers, waaronder recente aanwinsten van Moshekwa Langa, Emma Talbot, Randa Mirza en Steffani Jemison. In het verlengde van de tentoonstelling maakt het Kunstmuseum een uitgebreide publieksprogrammering, in samenwerking met Universiteit Leiden.
Margriet Schavemaker, directeur Kunstmuseum Den Haag:
“Met New New Babylon legt het Kunstmuseum verbindingen met de actualiteit en grote thema’s in de samenleving – van lokaal tot landelijk en mondiaal. In 2025 vindt de NAVO-top plaats in ‘de achtertuin’ van het Kunstmuseum. Hét moment om te laten zien dat kunst en verbeelding een onmisbare rol spelen in het vormen van de wereld waarin we leven – nu en in de toekomst. Met een uitgebreid publieksprogramma als integraal onderdeel van de tentoonstelling gaat het museum in gesprek met de stad, de politiek en de wetenschap.”
Yasmijn Jarram, conservator hedendaagse kunst:
” New New Babylon laat zien dat utopisch denken en het vormgeven van een nieuwe samenleving voor veel hedendaagse makers zeer urgent is. Hun werk getuigt van lef en een liefde voor de wereld; een andere, meer gemeenschappelijke wereld. Kunstenaars maken ons bewust van onze onderlinge afhankelijkheid, maar ook van ieders eigen kracht om verandering te bereiken. Het is heel bijzonder om deze actuele visies samen te brengen in ons historische Berlage-gebouw.”
Zippora Elders, gastcurator:
“Constant Nieuwenhuys schreef manifesten, richtte kunstenaarsgroepen op, schilderde intrigerende voorstellingen en ontwierp voor de toekomst. Hij was creatief en gedisciplineerd: een echte denker en lezer, zeer maatschappelijk betrokken, liefhebber van dieren en muziek, en heel gepassioneerd over kunst. Constant verlangde naar wat mogelijk was na de revolutie en voorbij het kapitalisme: ultieme gelijkwaardigheid en radicaal spelen! Een nog steeds actueel en herkenbaar verlangen waar ook kunstenaars van nu op reflecteren.”
New Babylon
Een wereld zonder grenzen. Mensen die niet hoeven te werken, maar vrij zijn om te spelen en te reizen, zonder de last van werk, oorlog en bezit. Constant Nieuwenhuys (1920 – 2005) verbeeldde zijn ideeën over een nieuwe wereld in een van de meest visionaire en omvangrijke beeldende kunstprojecten uit de naoorlogse kunstgeschiedenis: New Babylon . Na de Tweede Wereldoorlog zag CoBrA-lid Constant hoe alles opnieuw moest worden opgebouwd en hoe de samenleving in de jaren 1950 veranderde door de toenemende automatisering. Hij ontpopte zich tot een waar visionair en toont aan de hand van maquettes, constructies, geografische kaarten, schilderijen, tekeningen, aquarellen, grafiek, films, teksten, lezingen en tijdelijke ‘omgevingen’ hoe de nieuwe wereld eruit zal zien
Verbeelden voorbij vandaag
Maar liefst 25 internationale makers van nu laten zien dat Constants zoektocht actueler is dan ooit. Hoe zou New Babylon eruitzien als het vandaag bedacht was, door andere mensen? Kunnen we 75 jaar later nog zo open en vrij dromen en verbeelden? De hedendaagse werken bieden een radicale vormgeving van mogelijke andere werelden, waarin bestaande grenzen en tegenstellingen worden opgeheven.
Zo stelt Edwin Zwakman in het augmented reality project At Night I See The Future (2019 – ongoing) de vraag wat we in 2084 zien als we uit het raam kijken. Hoe zou het zijn als we onze leefomgeving door ecologische en sociale omstandigheden moeten verlaten? Een zee van kindertekeningen van over de hele wereld verbindt continenten in Oscar Murillo’s installatie disrupted frequencies (2013 – 2022), terwijl de Ambassade van de Noordzee een politieke stem geeft aan de zee en alle wezens die erin en rondom leven.
Emma Talbots indrukwekkende, veertien meter lange schildering op zijde Where do we come from? What are we? Where are we going? (2022) gaat op een dromerige, filosofische en talige manier in op de staat van onze wereld en de ecologische neergang waarin we ons bevinden. Gayil Nalls stelde met World Sensorium (2000) een geur samen uit de symbolische planten van alle naties, zoals de (van oorsprong Turkse) tulp voor Nederland. Een deel van deze planten zal mogelijk verdwijnen als gevolg van de klimaatcrisis.
In Harrison Pearce’s Maladapted (2019) pulseren kinetische sculpturen, gebaseerd op een scan van de hersenen van de kunstenaar. En Moshekwa Langa toont met Mogalakwena (2018) een associatieve kaart van zijn jeugd in Zuid-Afrika ten tijde van de apartheid. Objecten uit Langa’s jeugd zijn aan elkaar verbonden met draden wol, gebaseerd op gevoel en herinnering in plaats van geopolitieke grenzen. Dit werk – recentelijk verworven door Kunstmuseum Den Haag – zal voor het eerst in het museum getoond worden.
Samenstelling en publieksprogramma
Een curatorenteam bestaande uit Zippora Elders, Yasmijn Jarram, Daniel Koep en Margriet Schavemaker stelt de tentoonstelling samen. Elders is gastcurator van de tentoonstelling. Zij ontwikkelde het meerjarige tentoonstellings- en samenwerkingsprogramma Constant 101, een initiatief van en met de Fondation Constant, en maakt de bijbehorende publicatie Playing Constant die dit voorjaar verschijnt bij uitgeverij JapSam. De in Den Haag opgeleide ontwerper Vera van de Seyp maakt de grafische vormgeving met ruimtelijke accenten.
Judi Mesman, hoogleraar maatschappelijke verantwoordelijkheid en impact aan de Universiteit Leiden, is mede-samensteller van een uitgebreid publieksprogramma. Tijdens de sunday seminars gaan academici en makers in op thema’s als utopieën, mensenrechten, lichamen en ecologie. Het Kunstmuseum programmeert performances van verschillende makers uit de tentoonstelling en organiseert in samenwerking met Stroom Den Haag rondleidingen langs utopische architectuur.
New New Babylon toont werk van Afra Eisma, Ambassade van de Noordzee, Carlijn Kingma, Davide Allieri, David Jablonowski, Edwin Zwakman, Emma Talbot, Frank Ammerlaan, Gayil Nalls, Harrison Pearce, Hella Jongerius, Joshua Serafin, Kinke Kooi, Moshekwa Langa, Oscar Murillo, Pelumi Adejumo, Randa Mirza, Sadik Kwaish Alfraji, Sally von Rosen, Sam Samiee, Steffani Jemison, Tai Shani, The Otolith Group, Werker Collective en Yamuna Forzani & Céline Hurka.
New New Babylon: Visions for Another Tomorrow – Kunstmuseum Den Haag van 29 maart t/m 31 augustus 2025
