Woensdag 7 mei bracht mevrouw Barbera Wolfensberger de directeur-generaal Cultuur en Media van het ministerie van OCW een veldwerkbezoek aan de gemeente Wassenaar. Zij deed dit samen met de beleidsdirecties Erfgoed & Kunsten, het Nationaal Archief ende Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed. Ook de directie van de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed was aanwezig, evenals vertegenwoordigers van de provincie en gemeente.
Doel was aan de hand van het handhavingsdossier van Huize Ivicke meer inzicht te krijgen hoe de keten van beleid en uitvoering in de praktijk werkt als het gaat om het handhaven van de instandhouding van rijksmonumenten. De gemeente heeft een beginselplicht tot handhaving wanneer een monument door verwaarlozing verloren dreigt te gaan. In de praktijk gebeurt dit niet vaak.
Verwaarlozing rijksmonument aangepakt
Wassenaar heeft haar nek uit gestoken en een voorbeeld gesteld. Na jaren van verwaarlozing zag de gemeente zich genoodzaakt in te grijpen toen Huize Ivicke dreigde verloren te gaan. De burgemeester benadrukte op deze bijeenkomst dat dit wel moest ten opzichte van monumenteneigenaren die wel onderhoud uitvoeren.
Gemeente heeft terecht gehandhaafd
Recent heeft de Bestuursrechtspraak van de Raad van State in een einduitspraak de gemeente in het gelijk gesteld. Zij is terecht handhavend opgetreden, de maatregelen waren voldoende duidelijk en de daarvoor gemaakte kosten waren proportioneel, moesten allemaal worden uitgevoerd en de rekening mocht worden neergelegd bij de eigenaar. Dit levert belangrijke jurisprudentie op.
Tegengaan van overtredingen bij erfgoed
Welke inspanningen heeft de gemeente daarvoor allemaal moeten plegen? Wie speelden daarbij. een rol? Veel vragen en dilemma’s kwamen aan de orde. Een novum was dat de provincie Zuid-Holland een subsidiesysteem heeft ontwikkeld om financieel bij te springen, wanneer dat nodig is voor het redden van het monument. Voor de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed was de casus aanleiding om een handhavingsteam in het leven te roepen. Maar wat kan de Rijksoverheid nog meer doen om dit soort overtredingen tegen te gaan? Het was een inspireerde middag en de dialoog over hoe de handhaving en het toezicht op de instandhouding van waardevol erfgoed het beste kan plaatsvinden heeft een belangrijke impuls gekregen.
