Gemeenteraadsleden hebben recht op alle informatie die zij van het college nodig hebben om hun werkzaamheden te kunnen uitvoeren. Enige uitzonderingen zijn informatie over het koningshuis en bepaalde situaties waarin het belang van de gemeente kan worden geschaad. In dat geval kan er wel onder geheimhouding inzicht gekregen worden in bepaalde documenten of kan er achter gesloten deuren over worden gedebatteerd, waarna de gemeenteraad beslist of er over de besproken informatie geheimhouding wordt opgelegd. Dat lijkt geheimzinnig, maar dat is het dus niet.
Raadsleden zijn in de uitoefening van hun werkzaamheden veelal goedwillende amateurs die voor een professioneel ambtelijk apparaat en een evenzo professioneel college de kaders moeten stellen. Zij moeten vervolgens controleren op de verwezenlijking van het afgesproken beleid. De raad is het hoogste orgaan in de gemeente en niet, zoals men vaak denkt, de burgemeester of het college. Dan kan het lastig zijn als je een informatieachterstand hebt en vandaar dat de raadsleden een aantal mogelijkheden hebben om die informatie te verkrijgen. Naast door het college georganiseerde bijeenkomsten en raadsinformatiebrieven kunnen raadsleden schriftelijke vragen stellen. Ook kunnen er in de raads- en de commissievergaderingen mondelinge vragen gesteld worden. Daarnaast kan een raadslid een verzoek indienen om ambtelijke bijstand. De ambtenaar moet dan alle vragen naar eer en geweten beantwoorden zonder dat hij verslag mag uitbrengen aan zijn superieur of aan het college.
Inwoners hebben een vergelijkbaar instrument om informatie aan een gemeente te vragen. Via een verzoek op grond van de Wet open overheid (Woo) kan men (bijna) alle informatie over een bepaald onderwerp boven water krijgen. Van interne notities, appberichten, e-mailberichten tot brieven en geluidsopnames aan toe.
Gevoelige informatie mag door de gemeente worden weggelakt. Soms wordt te veel weggelakt of duurt het wachten op informatie te lang. En dat is dan weer een volgende belemmering tussen degene die informatie wil krijgen en de gemeente die daarmee draalt.
Onlangs kwam ons iets vreemds ter ore. Er werd door een inwoner een Woo-verzoek ingediend en de gemeentejurist reageerde met de vraag: ‘Zou u het Woo-verzoek willen intrekken, zodat wij dit informeel kunnen behandelen als een verzoek om informatie?’ We begrijpen heel goed dat de gemeente onnodige juridisering wil tegengaan, maar worden verzoekers wel gewezen welke rechten zij opgeven als zij hiermee instemmen? Want een Woo-verzoek is niet anders dan een informatieverzoek, maar geeft wel recht op tijdige beantwoording, op het maken van bezwaar en op de mogelijkheid de gemeente in gebreke te stellen en een dwangsom te eisen.
We zijn benieuwd naar de antwoorden van het college.
Ben Paulides, fractievoorzitter Democratische Liberalen Wassenaar (DLW),
