Als de Corbulotunnel medio 2023 open gaat, ligt er 2426 meter aan ondergrondse verbinding. Maar wat als je er doorheen rijdt en er gebeurt een ongeluk? Tineke Wiersma, adviseur Tunnelveiligheid van Rijkswaterstaat, over vluchtdeuren, dwarsverbindingen en 196 hulpposten.
Ze werkt sinds 2008 bij Rijkswaterstaat en was betrokken bij meerdere tunnelprojecten, waaronder de Leidsche Rijntunnel bij Utrecht, de SallandTwentetunnel in Nijverdal en ‑momenteel- ook de Rottemeretunnel en de twee tunnels in de Blankenburgverbinding. Bij de Corbulotunnel adviseert ze over de veiligheidsvoorzieningen.
Voor de weggebruikers zijn in de Corbulotunnel speciale veiligheidsvoorzieningen getroffen. Kun je uitleggen hoe die eruit zien?
“Wegverkeersleiders houden de Corbulotunnel vanuit de verkeerscentrale in Rhoon via camera’s 24/7 in de gaten. Als zij zien dat er een ernstig ongeval is, of als zij een signaal krijgen via de detectiesystemen, drukken zij op de calamiteitenknop. Met een geheel van matrixborden, verkeerslichten en afsluitbomen wordt de tunnel dan afgesloten. De ventilatie gaat aan en de verlichting gaat een standje hoger. In het geval van brand volgt evacuatie van de weggebruikers.”
Evacuatie … dat klinkt spannend. Hoe gaat dat in zijn werk?
“Via een geluidsinstallatie in de tunnel horen mensen een evacuatiebericht: ‘Attentie, attentie. Verlaat de tunnel via de vluchtdeur’. Om de 250 meter zit zo’n vluchtdeur, duidelijk herkenbaar doordat er in geval van evacuatie groen licht omheen brandt. Ook wordt de locatie van de deur aangegeven met geluidsbakens.”
Waar kom je terecht als je door zo’n vluchtdeur heen stapt?
“Achter elke vluchtdeur bevindt zich een dwarsverbinding. Dat is in feite een ruime gang, van ongeveer 3 bij 10 meter. In totaal zijn er daar acht van. Daar loop je doorheen, naar de andere kant van de gang. Daar zit ook een vluchtdeur. Als je die opent, kom je in de andere tunnelbuis. Natuurlijk moet daar eerst al het verkeer uit zijn, anders ben je daar niet veilig. Daarom zit op elke vluchtdeur een aparte vergrendeling met een tijdslot. We hebben uitgerekend wanneer de laatste auto voorbij elke deur is, en op dat moment wordt die deur ontgrendeld. Dat duurt, afhankelijk van waar je bent in de tunnel, maximaal 3½ minuut. Dan stap je in de veilige tunnelbuis. Daar wordt via verlichte pijlen aangegeven in welke richting je de tunnel kunt verlaten.”
Is er wel genoeg ruimte in die dwarsverbinding?
“Ook dat hebben we uitgerekend. Daarbij is rekening gehouden met grote drukte in de tunnel, met bijvoorbeeld files en bussen. Maar zelfs als het druk is, biedt de dwarsverbinding genoeg ruimte. Het is ook niet zo dat je daar met zijn allen een lange tijd bent. Binnen maximaal enkele minuten gaat de tweede deur naar de andere tunnelbuis open. Dan verlaten mensen de dwarsverbinding weer.”
Zijn er in die dwarsverbinding ook nog voorzieningen?
“Er klinkt een bericht dat je even moet wachten tot de deur ontgrendeld is. Zodra de vergrendeling eraf is, hoor je een bericht dat je de deur kunt openen. Ook hangen er bordjes die de juiste richting aangeven. Een ventilatiesysteem zorgt ervoor dat er overdruk is in de dwarsverbinding. Daardoor kan er geen rook binnendringen.”
Dat klinkt alsof overal aan gedacht is. Zijn er nog meer veiligheidsvoorzieningen?
“Zeker. In de tunnel bevindt zich om de 50 meter een hulppost. Dat is een soort kast met een noodtelefoon waarmee je naar de wegverkeersleider kunt bellen, bijvoorbeeld als je pech hebt. Verder zitten er blusmiddelen in, een stopcontact voor de hulpdiensten en een aansluiting voor de brandweer. Die hulpposten zitten in beide buizen aan beide kanten. Aangezien de tunnel 2426 meter lang is, heb je het over 196 stuks. En verder hebben we diverse detectiesystemen, bijvoorbeeld voor als voertuigen stil staan, voor rook en voor als een hulppost wordt geopend. Als er meerdere detecties tegelijk zijn, worden bepaalde systemen zoals de ventilatie automatisch opgestart. Maar ik denk dat die situatie niet snel zal ontstaan, want de wegverkeersleiders zien waarschijnlijk al bij de eerste detectie dat er iets aan de hand is. Vanuit de verkeerscentrale in Rhoon zitten zij continu mee te kijken. Een veilig idee!”
