Wassenaar – Als je aan een willekeurige Wassenaarder vraagt wat een tuimelaar is zullen de meesten verwijzen naar een vis. Een bruinvis of een dolfijn bijvoorbeeld. De meer technisch georiënteerde zullen nog wel meer voorbeelden weten die de leek ontgaan.
Historisch geïnteresseerden weten wellicht dat een ‘blijde’ ook wel een tuimelaar genoemd werd. Dat oorlogstuig werd bijvoorbeeld gebruikt om over een flinke afstand grote stenen naar de vijand te werpen. Er is ook een duif die tuimelaar werd genoemd. En een bank waarvan de ruggensteun omgezet of “omgetuimeld” kon worden. En er was een soort brood “masteleinbrood” dat tuimelaar werd genoemd. waarom is niet zo duidelijk. Mastelein of masteluin is een mengsel van half tarwe en half rogge, waarvan dan masteluinbrood of masteleinbrood werd gebakken. Dat weet Van Dale ons te vertellen,
In het brandweermuseum is het een voorwerp waarvan we wel wisten waarvoor het diende, maar niet hoe het heette. Tot we een schenking kregen met een catalogus van de beroemde Rotterdamse brandspuitfabrikant Bikkers. Daarin staat de tuimelaar afgebeeld met de volgende tekst erbij: “Tuimelaar van gegoten ijzer, rood geverfd, voor muurbevestiging. De slang wordt tussen een aantal naast elkaar geplaatste pennen opgehangen, terwijl het geheel in evenwicht wordt gehouden door de straalpijp. Leverbaar zowel met de straalpijp links als rechts.”
Dat weten we dan ook weer.
Voer voor taalliefhebbers en voor brandweerliefhebbers.
Column Brandweermuseum Wassenaar
Ook in een klein museum als het Brandweermuseum Wassenaar gebeurt van alles dat voor de meeste mensen verborgen blijft. Niet omdat het geheim is, maar omdat er meestal geen gelegenheid is om er over te berichten. Met deze wekelijkse column willen we dat veranderen. De ene week kan het gaan over een schenking, dan weer over een bijzondere ontmoeting, over een probleem met de vaste collectie, over de dringende behoefte aan hulp of over iets waarop we trots zijn. brandweermuseum@wassenaar.nl, www.brandweermuseumwassenaar.nl ook op twitter en facebook.
