Wassenaar – In 1923 vierde Koningin Wilhelmina haar 25 jarig jubileum als koningin. Dat moest vanzelfsprekend uitbundig gevierd worden. Met optochten en waarschijnlijk ook met aubades. Wikipedia zegt daarover: “Een aubade is het toezingen van een geliefde of een vorst in de vroege morgen. Een typisch Nederlandse traditie is een aubade op Koningsdag, waarbij het volk de koning toezingt. In het algemeen treedt de plaatselijke burgemeester als vertegenwoordiger van de koning op. Indien het muzikale huldebetoon in de avonduren plaatsvindt, spreekt men van een serenade.”.
De dikke Van Dale is er wat neutraler in “een zang- of muziekuitvoering in de ochtend als huldeblijk” . In de Van Dale wordt de relatie met het koningshuis niet meteen gelegd. In mijn eigen herinnering is dat overigens wel het geval. we gingen in Dordrecht naar het Scheffersplein op Koninginnedag om daar onder leiding van mevrouw Grimberg – Huyser een aubade te brengen. Deze Rotterdamse mevrouw was een fenomeen op het gebied van de volkszang. Dat kwam vooral omdat ze alles heel zorgvuldig voorbereidde en ervoor zorgde dat de menigte genoeg adem overhield.
Terug naar 1923. Er moest toen ook in Wassenaar een optocht plaatsvinden. Waarschijnlijk hebben toen enkele bemiddelde Wassenaarders gedacht dat als de brandweer daarin zou meemarcheren er toch wel een vaandel bij moest zijn.
Volgens onze oprichter Gerard van der Mark was de burgerij de brandweer dankbaar voor het vele en doeltreffende werk.
Het vaandel kwam er, dank zij het initiatief van Baronesse van Hardenbroek van Lockhorst. Samen met mevrouw Loudon, Baronesse van Herzeele, Baronesse van Pallandt, Baronesse van Zuylen van Nijevelt, Mevrouw Jonkheer Storm van ’s Gravenzande, mevrouw Mansvelt, Burgmeester Jonkheer Storm van ’s Gravenzande, Jonkvrouwe Storm van ’s Gravenzande, D. Th Ruijs, mevrouw D.Th. Ruijs, Jonkheer de Beaufort, J. Mansvelt en Assuarntie Maatschappij “De Nederlanden”.
Dankzij dit gezelschap werd het vaandel op 8 september 1923 aangeboden.
Over de optocht schrijft de heer Bom
“Op 12 September 1923 was er een Optocht bij gelegenheid van de Oranjefeesten te Wassenaar. De Brandweer nam aan deze Optocht deel in 7 Historische Groepen van 1650—1923, De Brandweer van de Ambachtsheerlijkheden „Wassenaer en Zuydtwyck” omstreeks de jaren: 1650, 1700 en 1750 voorgesteld door de Wassenaarsche Voetbalvereeniging; 1800 voorgesteld door de Gemeentewerklieden en Oud Brandweerpersoneel; 1870 voorgesteld door Jonge Land- en Tuinbouwers; 1923 vaandel, aangeboden door eenige Ingezetenen.”
Dat het vaandel inderdaad werd meegedragen blijkt ook uit foto’s. De optocht, althans het brandweerdeel ervan, is door Gerard van der Mark vastgelegd in een serie tekeningen van zijn hand.
Het vaandel is nog altijd te zien in Brandweermuseum Wassenaar. Het is fraai en mooi versierd. Hoewel een medewerker van de Hoge Raad van Adel opmerkt dat “het eerste en vierde kwartier van het wapen op het vaandel in strijd zijn met de heraldieke kleurregel, waarin geen kleur op kleur en geen metaal op metaal mag worden gevoerd.” Dat er toch gouden wassenaars op een zilveren ondergrond zijn gebruikt is niet goed verklaarbaar.
Column Brandweermuseum Wassenaar
Ook in een klein museum als het Brandweermuseum Wassenaar gebeurt van alles dat voor de meeste mensen verborgen blijft. Niet omdat het geheim is, maar omdat er meestal geen gelegenheid is om er over te berichten. Met deze wekelijkse column willen we dat veranderen. De ene week kan het gaan over een schenking, dan weer over een bijzondere ontmoeting, over een probleem met de vaste collectie, over de dringende behoefte aan hulp of over iets waarop we trots zijn. brandweermuseum@wassenaar.nl, www.brandweermuseumwassenaar.nl ook op twitter en facebook.
