Wassenaar – In de tentoonstelling “rieten daken” in Brandweermuseum Wassenaar zijn twee grote originele illustraties van Rien Poortvliet te zien. (in bruikleen van het Rien Poortvliet Museum op Tien Gemeten).
Op beide illustraties heeft Poortvliet brand in de middeleeuwen getekend. Hij laat zien dat er, bijvoorbeeld in Goes, vanwaar hij uit de plaatselijke brandkeur citeert, door de overheid voorschriften waren gemaakt die ook streng werden gecontroleerd. Iedere inwoner van Goes moest in het bezit zijn van 1 of 2 leren brandemmers, afhankelijk van de grootte van zijn bezit. Als er brand is moet uit elk huis iemand naar de brand komen met emmers of hoosvaten. Zo iemand moest wel in staat zijn om mee te helpen blussen. Gaat het blusmateriaal tijdens de brand verloren, dan wordt het vergoed, als de brand duidelijk de oorzaak is. Op de afbeelding zie je de mensen met hun blusemmers rennen. Poortvliet tekent ook een man met twee ladders. Voor wie een huis met een week dak (een rieten dak) had gold dat er een haakladder en een lange ladder in huis moest zijn. Ook een hoosvat was in sommige gevallen verplicht. De overheid controleerde de aanwezigheid van die voorgeschreven blusmiddelen. Dat zien we op de tekening gebeuren.
De andere illustratie laat zien dat indertijd belendende percelen werden beschermd met grote natgemaakte zeilen. Ook daar weer rennen de burgers met hun emmers naar de brand.
Het was allemaal niet erg effectief. De huizen waren dicht op elkaar gebouwd en veelal van hout en met weke daken. De wanden en de daken moesten weliswaar met leem worden bestreken, maar als het eenmaal brandde was er niet veel meer te redden.
De brandende huizen op de illustraties van Rien Poortvliet zijn angstaanjagend levensecht geschilderd. De kunstenaar had zich niet alleen prima gedocumenteerd, maar kon zich blijkbaar ook heel goed verplaatsen in die tijd. Zeshonderd jaar later kunnen we dank zij de kunstenaar zien hoe het in de middeleeuwen geweest moet zijn.
