Wassenaar – In Brandweermuseum Wassenaar wordt de brandweergeschiedenis gedocumenteerd met voorwerpen, foto’s, documenten, prenten, verslagen, boeken, filmfragmenten, documentaires. We bezitten ook enkele historische voertuigen, persoonlijke documenten en ook korte persoonlijke getuigenissen. Daarmee kan de brandweergeschiedenis op veel verschillende manieren tot leven worden gebracht.
Wat we echter node missen zijn de verhalen van de brandweermensen. Hoe ze bij de brandweer zijn gekomen, hoe ze zijn opgeleid, hoe ze het werk en de soms traumatische gebeurtenissen ervaren, hoe ze de maatschappelijke veranderingen en de veranderingen bij de brandweer hebben beleefd, wat hun werk voor hun sociale leven betekend heeft. Kortom persoonlijke verhalen die normaal gesproken niet aan bod komen.
We hebben daarom al eens het plan opgevat om daarvan een serieus project te maken. Er zijn goede voorbeelden van zulke grondige projecten. Er zijn er over veteranen van de strijdkrachten en bijvoorbeeld over mensen die Nederlands Indië nog hebben meegemaakt. Ook over de Tweede Wereldoorlog zijn veel mondelinge geschiedenisprojecten gemaakt. Zelf was ik betrokken bij een project over het zgn “vergeten bombardement’ in 1943 in Rotterdam Delfshaven.
Het doel van zo’n project in onze sector is : het aanleggen van een verzameling interviews waarin duidelijk wordt: de ontwikkeling van de brandweer in de afgelopen 40 jaar met betrekking tot: organisatie, takenpakket, personele ontwikkelingen, technische ontwikkelingen, de positie van de brandweer in de samenleving.
Het materiaal kan gebruikt worden voor onderzoek, publicaties, educatie en tentoonstellingen. Via de nationale website van DANS kan het materiaal voor iedereen toegankelijk gemaakt worden.
Wij zouden ons richten op brandweermensen van Wassenaar, zowel oudgedienden, voormalige brandweermensen als brandweermensen die nu als beroeps of vrijwilliger in dienst zijn. Wat de ontwikkeling in organisatie, techniek en maatschappelijke functie betreft zullen de verhalen van Wassenaar veelal vergelijkbaar zijn met ontwikkelingen elders in Nederland. Twintig brandweermensen kunnen worden geselecteerd, op basis van een goede verdeling van leeftijden, functies en ervaringen. Die twintig zullen grondig worden geïnterviewd, met video, door goed voorbereide interviewers en cameramensen.
Na afloop van het project kan het in de komende jaren worden aangevuld.
Waarom is het er nog niet van gekomen? Om te beginnen vraagt zo’n project veel voorbereidend werk. De tijd daarvoor hebben we niet. En het kost veel geld. Bovendien is er stevig draagvlak voor nodig in de sector en zal het project met professionele krachten moeten worden uitgevoerd. Waarschijnlijk is het belangrijkste de wens om het heel grondig en duurzaam te doen de oorzaak dat het er nog niet van is gekomen. Sommige mensen zeggen: dat kan je toch wel door studenten laten doen. Maar dat kan alleen als je een ander, minder ambitieus doel hebt. Ons gaat het er om dat er een nieuwe collectie wordt opgebouwd en bijgehouden, die van belang is voor de geschiedschrijving. Dus blijft het waarschijnlijk voorlopig nog een droom.