Politieke onrust in Wassenaar

Wassenaar – Het kan niemand zijn ontgaan. In de Wassenaarse politiek is het sinds 2005, het jaar waarin de lokale partij Wat Wassenaar Wil (WWW) werd opgericht, niet meer rustig geweest. In 2006 resulteerde dat in een dramatische verkiezingsnederlaag voor de VVD.

In september 2008 volgde een crisis door de breuk van WWW met het college van WWW, CDA en PvdA/GroenLinks/D66 bij de kwestie Valkenburg. In 2010 kwam er een college van VVD, CDA en D66, maar ging het mis bij de discussie over de bestuurskracht en samenwerking met Voorschoten, werd een takendiscussie na de verkiezingen gefrustreerd door emotionele verwijten in de persoonlijke sfeer, en zorgde de zogenoemde ëseksrelí en de publicitaire nasleep daarvan voor zware persoonlijke schade. Intussen vertrokken sinds 2010 twee fractievoorzitters van de VVD, trad ÈÈn raadslid van de VVD uit de fractie, en stapte ÈÈn raadslid over naar WWW. Eind vorig jaar ontstond de ëkwestie Den Deijlí en de daar gebleken ernstige begrotingsoverschrijding, leidend tot een kleine reeks van moties van wantrouwen en uiteindelijk, in december 2012, het opstappen van de CDA-wethouder en het aanbieden van het ontslag van de overige wethouders (VVD en D66).

Extern onderzoek door Van den Berg
Op verzoek van de gemeenteraad adviseerde PvdA-prominent en staatsrechtgeleerde J.Th.J. (Joop) van den Berg op 23 december 2012 over de ontstane situatie en de vorming van een nieuw college. Hij concludeert dat er geen partij is, “die in de afgelopen twee jaren niet op enigerlei wijze zware schade heeft opgelopen; er is, zo is hem gebleken, evenmin een partij die niet aan zichzelf of aan anderen zware schade heeft toegebracht. Wat ernstiger is, daarbij zijn individuele mensen zwaar beschadigd. De kwestie van de begrotingsoverschrijding in het project Den Deijl moge naar verhouding een zeer ernstige zijn, temeer nu de totale overschrijding nog steeds niet vaststaat, toch is zij helaas niet meer dan de druppel die de emmer heeft doen overlopen. Ook dit laatste wordt breed toegegeven. Bij alle partijen is er de erkenning dat ieder, bedoeld of onbedoeld, aan de problemen en slechte verhoudingen heeft bijgedragen; dat het nu hoog tijd is de verstoorde politieke verhoudingen te doorbreken; dat de geloofwaardigheid en het gezag van het democratisch bestuur en de politiek in Wassenaar op het spel zijn komen te staan.” De politieke verhoudingen zijn volgens Van den Berg in jaren grondig bedorven geraakt en niet van vandaag op morgen gezond te maken; bovendien is er sterk behoefte aan een veranderde en meer open bestuurscultuur. Geen van beide zijn volgens hem van vandaag op morgen gezond te maken.

Advies: Zakenkabinet
Daarom adviseerde Van den Berg in zijn eindrapport om een nieuw college van B&W te vormen met wethouders “die geen lid zijn of zijn geweest van de Wassenaarse raad, die bij voorkeur afkomstig zijn van buiten de gemeente Wassenaar en die in elk geval geen nauwe banden hebben met partijen en partij-afdelingen in de gemeente Wassenaar.” Dit “zakenkabinet” of “college van pacificatie” zou dan door een formatieteam van VVD, CDA en WWW moeten worden voorgedragen. GroenLinks herkende zich inmiddels niet in de conclusie van Van den Berg over de betrokkenheid van iedereen: Groen Links distantieert zich van zijn oordeel dat zij anderen schade zouden hebben toegebracht. GroenLinks wil ook “onder geen beding in zee met de VVD”. De VVD en het CDA willen wel meedoen aan de voorgestelde oplossing. Ook de PvdA steunt het advies grotendeels.

WWW neemt initiatief
WWW gaf inmiddels aan dat men het advies van Van den Berg om een zakenkabinet te vormen, niet wil overnemen. WWW zoekt nu de samenwerking van een coalitie van WWW met ÈÈn grotere partij (VVD of CDA met progressieve partij), op basis van een geheel nieuw coalitieprogramma. Het nieuwe college zal volgens WWW verder moeten kijken dan de verkiezingen van 2014. Het wachten is nu dus op het initiatief van WWW.